حمدالله ابن ابی بکربن مستوفی قزوینی، نویسنده، جغرافیدان، شاعر و مورخ از خاندان مستوفیان بود که در سال 680 هجری قمری در قزوین به دنیا آمد.
خاندان حمدالله مستوفی (خاندان مستوفیان) مدتی حاکم شهر قزوین بودند. پدر حمدالله مستوفی نیز در دستگاه ایلخانان خدمت می کرد. وی به علت روابط نزدیک به خواجه رشیدالدین فضلالله، مدتی طولانی بعد از او، همچنان در امور حکومت دست داشت.
او در سال 720 هجری قمری، منظومه ظفرنامه را که شامل 75هزار بیت در وصف تاریخ ایران است سرود. منظومه ظفرنامه ی حمدالله مستوفی تاریخ ایران از اسلام تا زمان خودش را دربرمی گیرد و به وزن بحر متقارب است. این منظومه در سال 735 هجری قمری به پایان رسید. بعد از این منظومه، او کتاب تاریخ گزیده را سرود؛ این کتاب گلچینی از کتاب جامع التواریخ رشیدی است که در سال 729 کتابت آن تکمیل شد. در سال 740هجری قمری حمدالله مستوفی کتاب دیگری به نام نزهة القلوب نوشت که شامل جغرافیای نجوم و تاریخ طبیعی و فصلی در عجایب جهان است. این کتاب جزو آثار ارزشمندی است که در قرن هشتم تالیف شده است. سه کتاب نامبرده شده جزو کتب معتبر فارسی در ادبیات (به دو صورت نثر و نظم)، تاریخ و جغرافیا هستند. حمدالله مستوفی سرانجام در سال 750 هجری قمری دارفانی را وداع گفت و در زادگاهش قزوین به خاک سپرده شد.
آرامگاه حمدالله مستوفی که به علت شکل ظاهری اش به گنبد دراز معروف است، برجی با زیر بنای 40 مترمربع است. این آرامگاه به سبک معماری اصیل آذری ساخته شده است. محوطه ی آرامگاه 280 متر مربع در جهت جنوب غربی است. نقشه ی برج مربعی شکل و با 4 فیل پوش به صورت 8ضلعی و با مخروط بلندی احاطه شده است. سمت استوانه ای مقبره مقرنس کاری شده و به وسیله ی آجر ساخته و فاصله ی بین آجرها برای چسباندن آنها از بندکشی استفاده شده است.
این آرامگاه براساس سبک معماری ایلخانی نمای بندهای مهری دارد و جزو معماری های بی نظیر دوره ی مغول محسوب می شود. سردر آرامگاه حمدالله جمله ی لااله الاالله الملک الحق المبین و محمد رسولالله الصادق البار الامین به زیبایی نوشته شده است. در قسمت ورودی استوانه پله هایی قرار دارد که به سرداب می رسد.
سنگ قبر حمدالله مستوفی در سردابی قرار گرفته و بالای آن اتاقی ساخته شده که از سمت غرب باز می شود. کف اتاق نیز همسطح با حیاط است.
اتاقکی که روی سرداب قرار دارد با کاشی های فیروزه ای ساده مزین شده و قسمت زیرین پایه های گنبد کتیبه ای تعبیه شده که سوره ی مبارکه ی دهر به خط نسخ گچ بری شده است. کف اتاق صاف است و با سنگ معمولی مفروش شده است. بخش پایین دو لنگه درب ورودی به شکل گل درهم قرارگرفته و منبت کاری شده است. از این دولنگه در، یک لنگه به موزه ایران باستان تحویل داده شده و لنگه ی دیگر نیز از بین رفته است. اما اکنون درب تازه ای در آرامگاه تعبیه شده است. سقف اتاق نیز گنبدی شکل است و از قسمت بالای کتبیه تا نوک مخروط آجرکاری است. در ورودی به رنگ لاجوردی بند کشی شده و در قسمت شرق و بالای ازاره یا قرنیز طاقچه ای تعبیه شده است.
در سال 1319 هجری شمسی حصار آرامگاه به دست مردم و برای جلوگیری از تخریب بیشتر بندکشی و دیوارکشی شد. در طی سالها تعمیرات دیگری نیز روی این بنا انجام شد و علاوه بر تعمیر، به رنگ آمیزی کتیبه نیز پرداختند.
در گذشته نمای خارجی گنبد آجرنما بوده است، اما در حال حاضر آن را با کاشی های سبز مزین کرده اند. بیشتر مقرنس کاری هایی که در اطراف مقبره تا پایین گنبد انجام شده تخریب شده است و مجدد به تعمیر آن پرداخته اند. در قسمت پایین مقرنس سازی کتیبه ای به رنگ لاجوردی قرار دارد که زندگی نامه ی حمدالله مستوفی و تالیفات و نیاکان وی را به صورت کوتاه با خط نستعلیق نوشته اند.
برای رفتن به این آرامگاه قدیمی و اثر تاریخی دوره ی ایلاخانی باید به استان قزوین، شهر قزوین سفر کنید و به خیابان ملک آباد و سپس خیابان طالقانی بروید.
شنبه 30 مهر 1401
دوشنبه 05 اردیبهشت 1401
چهارشنبه 01 دی 1400
سه شنبه 23 شهریور 1400
این آرامگاه دو در منبت کاری شده داشته که یکی از اونها از بین رفته و در دیگری به موزه ی ایران باستان منتقل شده و جای آنها در تازه ای کار گذاشتند، و در قرن چهاردم مردم دور تا دور محوطه که اون موقعه خراب شده بود دیواری کشیدند و آن را تعمیر کردند.
دوشنبه 11 مرداد 1400
چهارشنبه 26 خرداد 1400
چهارشنبه 15 اردیبهشت 1400
سه شنبه 17 فروردین 1400
یکشنبه 17 اسفند 1399
یکشنبه 19 بهمن 1399
یکشنبه 21 دی 1399
یکشنبه 09 آذر 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 20 مرداد 1399
دوشنبه 29 اردیبهشت 1399