یکی از بناهای تماشایی و توریست پذیر به جا مانده از اواخر دوره ی ساسانی که در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است ، آتشکده چهار قاپی است. این آتشکده در استان کرمانشاه در شهر قصر شیرین واقع است.
این بنای شگفت انگیز در زمان ساسانیان به کاخ خسرو شهرت داشته است. این معبد از بناهای تقویمی ایران است که در آن زمان برای تعیین زمان شروع فصل ها از این بنا استفاده می کردند. در زبان ترکی به درب ، قاپی گفته می شود پس منظور از چهار قاپی چهار درب است. بر اساس مشاهدات تاریخی احتمالا چهار قاپی توسط عثمانی هایی که به این منطقه وارد شده اند نام گذاری شده است.
این معبد یکی از بزرگترین آتشکده های موجود در ایران است که در تشابه با معماری آتشکده ی واقع در ورامین است.
این آتشکده اتاقی مربع شکل با اضلاع 25 متر است و در چهار طرف درهایی با ابعاد سه متر قرار گرفته که به فضای اطراف منتهی می شود. وجود این درها به این علت بوده است که مردم بتوانند به تماشای مراسم مذهبی بنشینند. این بنا از سطح اطرافش به اندازه ی 4.5 متر بالاتر است. در گذشته گنبدی همراه با پنجره هایی بر روی دیوار قرار داشته تا زبانه های آتش بیشتر زبانه بکشد. قطر این گنبد شانزده متر بوده است. از دیگر نکات چهار قاپی وجود دریچه ای در قسمت بالای بدنه است که خروج دود را به بیرون تسهیل می کند. این فرم مربع شکل و گنبدی به پلان چلیپا (صلیبی) معروف است و نشان دهنده ی مورد توجه بودن معابد آتش است.
بررسی ها نشان می دهد که معماری این بنا از پیشرفته ترین و کامل ترین گنبد ها در زمان گذشته بوده است.
این آتشکده در نزدیکی قصر خسرو پرویز ساخته شده و عبادتگاهی برای ساکنان قصر و پیروان دین زرتشت به حساب می آمده است.
آتش در جهت شمالی _جنوبی قرار می گرفت و زرتشتیان برای عبادت به محل قرار گیری آتش می رفتند و بدون نزدیک شدن به آن، اطرافش طواف می کردند.
اما در قرن های چهارم و پنجم قمری به عنوان اقامت گاه موقت برای دامداران و افراد دیگر مورد استفاده بوده است. متقارن با ورود رومیان ، این معبد مورد حملات زیادی قرار داشت اما به علت استحکام بالا ، در آن زمان تنها قسمتی از بنا تخریب شد. در دوره ی ظهور اسلام این بنا مرمت شد اما به شکل دیگری مورد استفاده قرار گرفت.
کوچ نشیان عثمانی با تغییر کاربری این آتشکده آن را اشغال کرده و از آن برای نگهداری دامهایشان استفاده می کردند.
ورودی اصلی معبد در جهت شرق قرار گرفته و ساختمان های دیگر و حیاط در کنار آن قرار دارند.
تا قبل از جنگ تحمیلی قسمت هایی از گنبد مشخص بود اما با زلزله هایی که به تازگی در سر پل ذهاب و قصر شیرین اتفاق افتاد ، فقط قسمت هایی از طاق های سنگی این معبد به جای مانده است.
در سال 1371شمسی یک سالن بزرگ ، راهرو و حیاط در حفاری های انجام شده کشف شد.
در 22 تیر 1379 این آتشکده با شماره ثبت 2746 جزو میراث فرهنگی شناخته شد و در سال 1385 همراه دیگر آثاری که از زمان ساسانیان در قصر شیرین به جای مانده در آستانه جهانی شدن قرار گرفت.
برای رفتن به آتشکده چهار قاپی به استان کرمانشاه، شهر قصر شیرین سفر کنید.
دوشنبه 06 آذر 1402
چهارشنبه 27 مهر 1401
چهارشنبه 24 آذر 1400
سه شنبه 23 شهریور 1400
این اتشکده اتاق مربعی با سقف گنبدی داره که متاسفانه آن هم از بین رفته و فقط باقی مانده گوشواره ها در چهار گوشه آن وجود داره.
دوشنبه 11 مرداد 1400
سه شنبه 25 خرداد 1400
سه شنبه 17 فروردین 1400
یکشنبه 17 اسفند 1399
یکشنبه 19 بهمن 1399
یکشنبه 12 بهمن 1399
یکشنبه 21 دی 1399
شنبه 08 آذر 1399
دوشنبه 13 مرداد 1399
آتشکده چهارقاپی یا به معنی 4در، از جمله آتشکده های دوره ساسانیه که در شهر مرزی قصرشیرین از توابع استان کرمانشاهه.
دوشنبه 13 مرداد 1399
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران.بایگانیشده از روی نسخه اصلی در 6 آوریل 2015. دریافتشده در 2011-05-19
پژوهشهای ایرانی: نوشتههای رضا مرادی غیاث آبادی در زمینه اخترباستانشناسی و فرهنگ ایران.
یکشنبه 28 اردیبهشت 1399