اجاره ویلا و سوئیت - آپارتمان

سیوند روستایی خوش آب و هوا در استان فارس است که در زمان هخامنشیان محل تجمع بزرگان پارس و یا محلی برای زندگی آن ها بوده است. نام این روستا از سی + وند گرفته شده و سی قوم این روستا را تشکیل می دادند.

در ابتدا رودخانه ای که از پاسارگاد تا تخت جمشید امتداد داشته و به علت وجود سی بند و آبگیر روی رودخانه، به سی بند معروف بوده است؛ اما بعدها این نام به روستای کنار آن نسبت داده شده است.

یک احتمال دیگری نیز وجود دارد که در ابتدا شاید نام سیوند به آبادی های کنار رود گفته می شده و بعد روی رود نام گذاری شده است.

شاید واژه ی سیوند با واژه ی ثیکا اسم مونث از فارسی باستان ارتباط داشته باشد. ثیکا در اصل به معنی شفته ی پایه ی بنا، قلوه سنگ، یا سنگریزه است. این واژه در کتیبه ی داریوش در شوش که در مورد مصالح کاخ گفت و گو می کنند به کار رفته است. سی + وند = سیوند به معنی دارنده ی سنگ یا سنگ دار است که با طبیعت این منطقه مطابقت دارد.

به علت پوشش انبوه این منطقه که به کبود می ماند ، سیوند در ابتدا سیه بند بوده است.

احتمال دیگری که در مورد نام این روستا وجود دارد، این است که شاید سیوندها از نوادگان قوم سکاها از روسیه باشند که باقی مانده ی آن ها در ایران پراکنده شدند و در استان های مختلفی سکونت داشته اند. به هر قومی که در مناطق مختلف کشور سکونت داشتند، نام هایی نسبت داده اند. در لرستان، خوزستان، ایلام و چهارمحال و بختیاری به سکوندها، در کرمانشاه به سکاوندها، در سیستان وبلوچستان به سکستان معروف بوده اند. اما با گذشت زمان نام قومی که در لرستان ، خوزستان ، ایلام و چهارمحال حضور داشتند به سی وند و سپس به سکوند یا سگوند و در سیستان از سکستان به سیستان و در فارس از سکوند به سیوند تغییر کرده اند. اما سیوند همچنین می تواند به معنی سی که عدد مقدسی در ایران باستان بوده است، باشد.

در سیوند اقلیت های دینی گوناگون شامل کلیمیان و ارامنه و همینطور فرنگیان زندگی می کنند که به راحتی تجارت می کنند و مراسم های دینی خود را به جای می آورند. در این باره در کتاب مصابیح هدایت نوشته ی عزیزالله سلیمانی اردکانی آمده است که در مسیر یزد به شیراز در مناطقی که جمعیت انبوهی دارد، بهایی ها ساکن هستند. در روستاهای ادریس آباد، همت آباد، وزیرآباد، صغاد دروغوک، بخش هایی از روستای خرمی (بلوک قونقری بخش بوانات) که متعلق به خاندان افنان بود و عباس آباد همگی یا حداکثر ساکنین آن ها بهایی بودند. در روستای آباده تعدادی از مردم مسلمان و نیم دیگر بهایی هستند. کرجه ای های ساکن آباده مسلمان هستند اما هرندی ها بهایی شده اند. مکان هایی که به طور عموم بهایی ها در آن جا زندگی می کنند شامل کارزین، ابرقو، سروستان، شیراز نی ریز، ارسنجان، زرقان و روستاهای اطراف است. اما در بین آنها در روستای باستانی سیوند بهایی ها زندگی نمی کنند و حاجی های متعصب این روستا، ساکنان سیوند را از رفت و آمد و مراوده با مسلمانان اطراف به خاطر معاشرت و همنشینی با بهاییون باز می دارند. با این حال اقلیت های دینی که شامل کلیمیان و ارامنه هستند به راحتی در کاروانسرای کلیمیان و قلعه فرنگی ها ساکن هستند.

با حمله ی محمود افغان در سال 1134 هجری قمری، سیوند به طور کلی نابود شد و مردم آن منطقه تا مدت های زیادی در کوه های تنگ خشک ادامه ی حیاط می دادند و به خاطر در امان ماندن از حمله های متعدد به محلی به نام ده کهنه عزیمت کردند که در جنوب سیوند کنونی قرار دارد. تعداد زیادی از ساکنان سیوند به علت فقر و حمله های پی در پی از ده کانه به ناحیه جنوبی استان فارس مانند عسلویه مهاجرت کرده اند. خانواده هایی هم به رابر یا اسکر که در کرمان قرار دارد مهاجرت کرده اند. مردم این منطقه بسیار مهمان نواز و شجاع و دلیر هستند. در دوره ی قاجار نیز باقی مردم سیوند به مکان امروزی سیوند مهاجرت کردند. بعد از استان فارس، استان کرمان بیشترین سیوندی را در خود جای داده است. در سال های گذشته عده ای از سیوندیان به کرمان و شهرهای سیرجان، بافت، رابر و کرمان مهاجرت کردند.

این روستای باستانی و رودخانه ی مجاورش آثار تاریخی و توریستی زیادی در خود جای داده اند که از میان آن ها می توان به غار سیوند، پرده هخامنشی سیوند، حوض لیرک سیوند،  امامزاده سلطان کرم سیوند، کتیبه پهلوی تنگ خشک سیوند، حمام طاقی سیوند، باغ وعمارت امتیاز سیوند،  امامزاده ابراهیم سیوند، معدن سنگهای هخامنشی سیوند، خرفت خانه سیوند، کوچه باغ‌های سیوند، دهکانه سیوند، مسجد سیوند خرابه، جنگلهای سیوند، سیوندخرابه، چشمه لیرک سیوند، ساختمان اداره پست قدیم سیوند، آب نمای سیوند، تنگه بلاغی، کورههای آهک پزی سیوند، کاروانسرای شاه عباسی سیوند، تپه‌های هخامنشی سیوند، حمام دهکانه سیوند، شهر باستانی اصطخر، حوض قدیمی لیرک سیوند، خانه‌های قدیمی سیوند، کاروانسرای کلیمیان، خرابه‌های تنگ فشک، عمارت قلعه فرنگی سیوند و الماس بری سیوند اشاره کرد.

سرچشمه ی رودخانه ی سیوند در ارتفاعات منطقه ای به نام خسرو شیرین در شهرستان اقلید است. از گذشته تا اکنون بر روی این رود، مخصوصا در تنگه بلاغی، سد های زیادی احداث شده که در حال حاضر، سد کنونی این رود به نام سد سیوند است. کندل هایی در اطراف این رودخانه قرار دارند که کندل امامزاده بزرگترین کندل است. در مسیر این رود، سیوند، دشت پاسارگاد، شهر تاریخی اصطخر و تنگه بلاغی قرار دارد و بعد از گذشت از شهر اصطخر، شاخه ای از آن به تخت جمشید می رود و موجب تامین آب برای این منطقه می شود. با کمک این رودخانه، سنگ های ساخت تخت جمشید از معدن سنگ سیوند آورده شده است. سپس با گذشت از این مناطق با پیوستن به رود کر، رود پلوار (کلوار) را تشکیل می دهد و در نهایت وارد دریاچه ی بختگان می شود. رود سیوند به علت فواید زیادی که برای مردم داشته، در زمان گذشته به عنوان رود مقدس شناخته شده است.

این رود دارای شیتوها و قم های خطرناکی است که مهم ترین و عمیق ترین آن ها، قم وشیتوی امامزاده، قم اسوری، قم عبادی، قم سربند، قم وردی و قم و شیتوی سلطان کرم است. در اطراف این رود چندین منطقه ی مسکونی قرار دارد که شامل دوسه زنگی آباد، دوسه دشتبال، دو سه قصر دشت و سیدگه است که بزرگترین آن ها سیوند است. از عواملی که موجب شده این رودخانه بارز و شناخته شده باشد پوشش درخت های خارشتر، گز، بید و بوته های نوند(اسفند) و ماسه ای بودن و سنگریزه ای بودن آن است. حیوانات مختلفی نیز در اطراف رودخانه زندگی می کنند؛ مانند دال، لاک پشت، درنا، اردک وحشی، شانه بسر ، خرچنگ و همینطور پرنده ی نادری به نام فلامینگو سیوندی که در حال حاضر تعداد کمی از آن باقی مانده و رو به انقراض است.

در سال 1349 نقشه سد سیوند طراحی شد. طرح اولیه ی این سد در منطقه ی سیوند انجام شده بود اما بعد از انقلاب، نماینده مردم مرودشت که از اهالی سعادت شهر بود، ساخت سد را به محل فعلی تغییر داد و برای تغییر نامش به سد سیبویه تلاش زیادی کرد که بی نتیجه ماند. نام سد سیوند موجب شده که روستای سیوند در جهان شناخته شود.

بافت کوچه باغ های سیوند با دیوارهای پرچین و پر پیچ و خم بسیار بی نظیر و زیبا است. این باغ ها به چهار قسمت صاحب دیوانی شمالی میانی و جنوبی (قنبر قنبرو) تقسیم می شوند. قدمت بخش جنوبی به چهل سال می رسد اما بخش های دیگر قدمتی طولانی تر دارند. آب مورد نیاز هر بخش توسط جوی سیوند تامین می شده است. هر کدام از کوچه باغ های سیوند دارای یک یا دو اشکن هستند که اشکن ها چندین برم دارند و هر کدام از باغ ها دارای یک بور هستند. روییدن گلهای زیبا و خاکشیر شاهتره سیر موک سنبل روی دیوارها و راهیابی کوچه باغ ها به جنگل های صنوبر و سیپیدار و چنار زیبایی باغ را  دوچندان کرده است. وجود چم ها سیوند را بسیار منحصر به فرد کرده است. چم های امامزاده ، ریگی و چم محمودی وسربند مهم ترین چم های سیوند است. امروزه با تخریب دیوارهای چینه ای و به کار گذاشتن دیوارهای بلوکی به جای آن ها، حیات را در کوچه باغ های سیوند تهدید می کند. از دیگر محصولات باغ های سیوند می توان به انواع سیب، گردو، بادام، زردآلو، شلیل، آلو زرد، بیدمشک و انگور اشاره کرد.

سیوند دارای کوه هایی است که متعلق به رشته کوه های زاگرس هستند و در ابتدای کوه های بلاغی و در مسیر از راه اصلی اصفهان-شیراز گذر کرده و تا سیوند رفته رفته ارتفاع بیشتری می گیرد، و بعد از آن ارتفاعش کم می شود و در بنای نقش رستم به کمترین ارتفاع خود می رسد. در دامنه ی این کوه چشمه آب‌معدنی لیرک سیوند،  حوض قدیمی لیرک سیوند، سیوند خرابه، قنات تاریخی سرقلات سیوند، گورستان کهن سیوند، آثارهخامنشی، معدن سنگ سیوند، ده کانه و کوره‌های آهک پزی سیوند قرار دارند. این کوه دارای چشمه سارهای فراوانی همچون تغرگی، واپر، چشمه‌های آبشار اوبرو، سرچشمه (چشمه ابوالمهدی)، پاچه یادگاری ، آبشار اوشه گاه، چال رونی (گود روغنی)، خره، پلنگی، آبشار آغل کمر، اندرز، کنج، اشکفت، سم سم، پرد وردی، چال جانقلی است. پوشش گیاهی این کوه از بنه بادام کوهی کیالک است و درخت هایی مانند کیالک، درخت‌های ونشک (بنه)، الوک، ارژن در این کوه دیده می شود. گیاهان دارویی زیره کوهی فرنجمشکبه، و درمنه با قیمتی نسبتا بالا، عطر و بوی زیادی دارند و به طور فراوان در این مکان می رویند؛ و همچنین سبزی‌های کوهی همچون ریواس، کنگر، جاشیر، لپو،  قارچ، بندول،کارده نیز در این مکان یافت می شوند. منطقه ی تنگ خشک بکرترین مکان این کوه است. این کوه زیستگاهی برای حیوانات مختلفی مانند خرس، بزکوهی، کبک، آهو، گرگ، خرگوش، جوجه تیغی ، کفتار، و جغد است. عقاب و جغدی که در سیوند زندگی می کنند نمونه ی نادر و خاصی از این حیوانات هستند که در موزه منابع طبیعی شیراز به عنوان جغد سیوند و عقاب سیوند به نمایش در آمده اند.

امامزاده ابراهیم سیوند،  دره حسنی سیوند، امامزاده سلطان کرم سیوند،  قدمگاه امام حسن عسکری سیوند

روستای باستانی سیوند سوغاتی های فراوانی دارد که از آن ها می توان به میوه هایی مانند انار، هلو، گلابی، خیار سبز، سیب و همینطور گردو بادام اشاره کرد. سفیداب سنتی سیوند از سوغاتی های قدیمی این روستا است. در میان این سوغاتی های خوش طعم سیوند ترشیجات تهیه شده از سرکه سنتی، آبغوره و همینطور عرق بیدمشک، شیره انگور ، شاتره ، رب گوجه و خیار شور را نباید فراموش کرد.

سیوند دارای چند محله به نام های کیچاسرچالی، کیچاحاج علی مهدی، کیچاقلبشنی (بی بی شئینی) و  کیچاعسکری است. یکی از محله های قدیم سیوند کیچا حاج علی مهدی است که در بخش شمالی سیوند قرار گرفته است و محله ی کیچاسرچالی در جنوب این منطقه قرار دارد. در قرن 18 میلادی در شمال محله، فرنگی ها ساختمان اداره پست سیوند را بنا کردند که به آن عمارت قلعه فرنگی گفته می شود.

سیوند از جهت جغرافیایی در عرض 4/30 و طول 52 درجه بر روی دامنه ی رشته کوه زاگرس واقع شده است. سیوند از نظر مکانی در مسیر تخت جمشید به پاسارگاد در شهرستان مرودشت واقع بر شمال شهر شیراز، در 75 کیلومتری آن قرار گرفته است. مردم مهاجر به این منطقه در ابتدا در محلی به نام سیوند خرابه در دامنه کوه جلوی یک غار، بین امامزاده عقیل(سلطان کرم) و قوام آباد واقع در غرب دره ی سیوند ساکن شدند و به علت نا امنی های به وجود آمده در حمله ی افغان، تعدادی به گرمسیرات فارس و عده ای به ده کهنه نقل مکان کردند. علت نقل مکان به این محله امنیت نسبی زمان فتحعلی شاه قاجار بود. به همین علت هم در این زمان، جمعیت سیوند بیشتر از قبل شد و موجب گسترش روستا شد. نام گذاری کوچه های ده کهنه که در 3 کیلومتری سیوند کنونی قرار دارد، معمولا از یک مکان خاص یا یک شخصی گرفته شده است و این نام ها، با نقل مکان مردم به سیوند کنونی به این محله انتقال پیدا کرد. محله های سیوند به نام های آقا حسینی، حاج علی محمدی، سر چالی، گودکی، بی بی شلی وعسکری هستند. با بررسی سنگ قبرهای فعلی سیوند، مشخص شد که در حدود 200 سال است که این روستا وجود دارد. البته عده ی زیادی از مردم سیوند در مکان های مختلف از جمله گرمسیرات فارس، رابر در شهرستان سیرجان کرمان پراکنده شده اند. رابری ها هویت سیوندی خود را همچنان حفظ کرده اند.

مردم سیوند با توجه به اینکه در جنوب غربی ایران ساکن اند اما به زبان اهالی شمال غرب کشور حرف می زنند و لهجه ی فارسی آن ها با لهجه ی مردم روستاهای اطراف کاملا متفاوت است. و همینطور گویش سیوندی به زبان های غیر زنده شمال غرب مانند پهلوی اشکانی، مادی و سکایی بسیار نزدیک است. با توجه به بررسی های انجام شده در مورد نژاد این مردم هم باید گفت که این مردم فارس نیستند و از عشایر لک یا کرد باشند.

مردم سیوند سنت هایی مانند گرفتن عیدی، دوره چاروا داری، چل کچلون، عزاداری امام حسین (ع)، سر سلامتی و عروسی(عیش) دارند.

مراسم خواستگاری و بله برون قبل از عروسی برگزار می شد. در سیوند عروسی را در دو شبانه روز به عنوان حنابندان و عروسی برگزار می کردند. در شب حنابندان، خانواده ی عروس حنا را شبانه به خانه ی داماد می بردند و سعی می کردند چیزی از خانواده ی عروس بردارند، آن را به مادر داماد داده و او نیز در مقابل مبلغی به خانواده ی عروس پس می داد. مراسم عروسی به طور جداگانه در خانه ی عروس و داماد برگزار می شد. مردها شباش شباش می کردند و ترکه بازی می کردند و زنها نیز شربا می خواندند و دایره می زدند. مردها برای ترکه بازی لباس خاصی به تن کرده و به وسیله ی پابند ساق پای خود را می بستند و این بازی رزمی جنگ و شمشیر را انجام می دادند.

در گذشته، گروهی از بچه ها راه می افتادند و برای عیدی گرفتن در خانه ها را می زدند و با هم شعر " عید شِمه مبارک  عیدی هَمِه را بِدِیکه" را می خواندند و صاحب خانه نیز برای پذیرایی از بچه ها  جوز قند، پر شفتالو ،مغز بادام، پر زردآلو، تخم مرغ رنگ شده و کشمش به آن ها می داد.

از شب اول محرم تا دهم، چهار هیئت عسکری (سید الشهدا)، حاج علی محمدی (زهرا)، بیرامی و سرچالی در مسجد(ابالفضل) و قلوه شنی یا بی بی شلی(ولی عصر) در محله های خود مراسم سینه زنی و نوحه خوانی برگزار می کردند و چلچراغ هایی می آویختند. مراسم عزاداری آن ها به این گونه بود که مردان به صورت دایره می ایستادند و با دست راست سینه می زدند و با دست چپ کمربند می گرفتند؛ این مراسم به علت روابط نزدیک بین بوشهر و سیوند در دوره ی چهارواداری، بسیار شبیه به بوشهری هاست.

در گذشته افرادی که عضوی از خانواده خود را از دست می دادند در خانه های خود می ماندند و مردم در روز 29 اسفند و هم در روز تاسوعا، برای ابراز همدردی به خانه های آن ها می رفتند. اما در 20 سال گذشته، از خانواده ی عزادار یک نفر به مسجد رفته و مردم هم برای ابراز همدردی به مسجد می روند.

با وجود اینکه مردم سیوند برای بارش باران نماز می خواندند، نقاره می زدند و شادی می کردند، اما زمانی که بارش باران خیلی زیاد بود و می خواستند باران نبارد این مراسم را اجرا می کردند. بندی می آوردند و 40گره به نام 40 کچل می زدند و آن را جلوی آفتاب آویزان می کردند.

به حمل و نقل کاروانی، چارواداری گفته می شود. در زمان قاجار دو منطقه ی فارس اهمیت زیادی از نظر چارواداری داشتند. مردم سیوند ساکن در دهکانه و سپس در مکان فعلی به فعالیت چارواداری مشغول بوده اند. اهالی سیوند به وسیله ی 800 قاطر، بارهای تجاری بندرها را به اصفهان جا به جا می کردند.

برای رفتن به روستای سیوند به استان فارس شهرستان مرو دشت بروید و از آن جا در مسیر تخت جمشید به پاسارگاد، به این روستای باستانی می رسید.