اجاره ویلا و سوئیت - آپارتمان

هنر ایرانی باارزش ترین میراث تاریخ جهان به شمار میرود. در سرزمین مان ایران شاهد هنرهای بسیاری هستیم که از گذشتگان ما به یادگار مانده، از جمله ادبیات، خطاطی، نقاشی، معماری، موسیقی، نگارگری، مجسمه سازی و نقش برجسته، سفالگری، صنایع دستی، فرشبافی، زری بافی، پته دوزی، سوزن دوزی، فلزکاری، میناکاری، خاتم کاری، قلم زنی کاشی کاری، شیشه گری، و هزاران هنر دیگر که تا به امروز کاربرد و طرفداران بسیاری داشته است.

یکی از هنرهای محبوب در ایران سوزن دوزی دو قوم ترکمن و بلوچ است که از زمان سکاها در ایران قدمت دارد و در دوره های مختلف افشار، زند رواج پیدا کرد و در دوره قاجاریه به اوج رسید.

سوزن دوزی ترکمن که سیاه دوزی نیز به آن گفته میشود در قدیم برای تزیین تمامی لباس های مردان، زنان و کودکان ترکمن و دوخت پرده برای درب و پنجره ها و بقچه استفاده میشد. اما امروزه فقط در لباس زنان ترکمن این هنر مصور، چشم نوازی میکند و حتی بخشی از جهیزیه دختران ترکمن است.

هر چقدر ابعاد و پهنای سوزن دوزی و نقوش دوخته شده بر روی پارچه بیشتر باشد ارزش آن نیز بیشتر میشود. سوزن دوزی برای لبه شلوار و دور یقه پیراهن کاربردی تر است.

سوزن دوزی در میان مردمان ترکمن به کِشته معروف است. هنر مصور سوزن دوزی نقوش ذهنی است که توسط هنرمندان ترکمنی بر روی پارچه های ابریشمی یا پشمی با نخ های طبیعی ابریشم، پنبه یا نخ مصنوعی مانند اکریلیک شکل میبندد. رنگ اکثر طرح ها و پارچه ها قرمز است البته از سایر رنگ ها مانند، شرابی، زرد، سفید، نیلی، آبی، نارنجی و سبز نیز استفاده میکنند اما رنگ قرمز در بین ترکمن ها نماد خون ریخته شده در پیروزی و شعله ی آتش است.

لباس ترکمن از بخش های مختلف تشکیل شده است. این هنر سنتی بیشتر بر روی روپوش کوتاه زنان که به آن چِرپِه گفته میشود، روپوش بلند زنانه یا کورتِه، روپوش مردانه یا چاکمن و کت یا همان چابیت که از پارچه های ابریشمی تهیه شدند، به چشم میخورند.

هنرمندان از علامت به جای شکل واقعی آنچه که میبینند استفاده میکنند اما به دلیل کمیت علائم، ناچار به الگو سازی هستند.

در این هنر دستبافت، هنرمند ترکمنی در ذهن خود از شکل حیوانات، عناصر موجود در طبیعت اطراف خود، ادوات و ابزار جنگی و باورهای مردمانش الهام میگیرد و سپس طرح های زیبا و در عین حال ساده آنها را بر روی پارچه پیاده میکند که هریک از این نقش ها علاوه بر نماد و نشانه ای جداگانه، جنبه تزیینی نیز دارد.

نماد حیوانات

اسب و شتر نشانه امرار معاش، قوچ نشانه قدرت، اردک رفع نیاز مادی، حشرات موذی و عقرب زرد نشانه دفع شر در زندگی، عنکبوت و بال پرنده همگی نمادهایی هستند که در هنر سوزن دوزی مشاهده میگردد. ماهی ازون برون یا تیرانا بورون در زبان ترکمن، بر روی لباس و شلوار زنان دوخته میشود.

نمادهای اعتقادی

مردم ترکمن بر این باورند که چشم نظر به انسان آسیب میزند. شاخ قوچ یا شاخ گاو این انرژی منفی را از فرد دور میکند. به دلیل اینکه حمل آن کمی دشوار است طرح چهار چشم یا دورت گوز را برروی پارچه میدوزند. چهار چشم یکی از نمادهای اعتقادی مردم ترکمن است.  

یکی دیگر از اعتقادات آنها این است که اگر فردی دچار ضعف شود، لازم است بازویش را محکم ببندد به طوریکه خون به بالای بدن فرد جریان یابد. بورمه به معنی بستن و چگین به معنی بازو است که ترکیب نقش هردو در یک خط برروی پارچه شکل دیگری این از باور است.

از دیگر نقش های نمادین میتوان به طرح چاقماق، عالم نقش که برگرفته از گیاه و درخت، اوی برگرفته از آلاچیق های ترکمنی، شلپه برگرفته از حاشیه فرش های بافته شده ترکمنی، یافرق به معنی برگ، اشاره کرد.

مراحل دوخت سوزن دوزی

• در این هنر اول از همه لازم است که پارچه اصلی را با پارچه دیگری که لایه گفته میشود وصل میکنند که سوزن دوزی روی پارچه ثابت بماند.
• قبل از شروع به دوختن حتما نخ های ابریشمی را در چند لا تاب میدهند تا محکم شود.
• سیمکشی برای تعیین محدوده طرح
• سیاه دوزی که دوختن طرح به صورت زنجیری با نخ ابریشم مشکی است
• الوان دوزی که داخل طرح سوزن دوزی شده را با نخ های رنگی تا جایی میدوزند تا زمینه پارچه پر شود و مشخص نباشد.
• دانه دوزی که بین زنجیرهای سیمکشی دوخته میشود.
• سفید دوزی که آخرین مرحله است.

امروزه زنان  ترکمن بسیاری به خصوص عشایر به این هنر مشغول اند و از این طریق کسب درآمد میکنند.