روستای خور واقع در شمال غرب تهران، در موقعیت 50 درجه و42 دقیقه و 35 ثانیه طول و36 درجه و 00 دقیقه و52 ثانیه عرض جغرافیایی یکی از مناطق تاریخی هشتگرد محسوب میشود.
روستا یا شهرک خور جزو روستاهای قدیمی شهرستان ساوجبلاغ استان البرز است که پیشینه تاریخی آن بالغ بر 2000 سال است. این روستا با قرار گرفتن در منطقه سردسیری کوهستانهای بخش شمال غرب شهر هشتگرد، به علت توسعه و رشد جمعیت به شهرک تبدیل شده است.
بقعه امامزاده سلیمان، چشمه خان کهریزک، بقعه زبیده خاتون و کوه نمار موجب شده که این روستا در میان روستاهای اطراف از شهرت بالایی برخوردار میباشد و همه ساله میزبان گردشگران و زائران زیادی است.
نام اصلی این روستا خورتات یا خرداد بوده که علت نامگذاری آن هم به خاطر داشتن آب و هوای بسیار مطلوب بوده است و این نام در طول زمان به خور تغییر یافته است.
روستای خور با جمعیت 7500 نفر ترک زبان از شرق به روستاهای فشند، سیفدارک و نیز شهر جدید هشتگرد منتهی میشود و غرب آن به روستای عرب آبادکوه و شهرک هیو میرسد. شمال خور به منطقه کوهستانی طالقان و نیز جنوب آن دسترسی به بزرگراه تهران-قزوین و شهر هشتگرد را فراهم آورده است.
این روستا بیش از 52 شهید و بیش از 1000جانباز و ایثارگر تقدیم این آب و خاک کرده است. شغل اصلی مردم این روستا دامداری و کشاورزی به شیوه سنتی و نیز کار در کارخانه های اطراف می باشد. در این روستا 100 هکتار زمین زیر کشت محصولاتی همچون جو و گندم می باشد.
در وسط این روستا مجاور خیابان شهدا بقعه مبارکی به نام امامزاده سلیمان قرار دارد که منسوب به امام سجاد می باشد. آرامگاه این امامزاده بزرگوار قدمتی به دیرینگی دوران صفویه دارد. این محل 200 سال قبل قبرستان روستا بوده اما بعدها قبرستان به محل امروزی جابه جا شده و تنها آرامگاه سردار سلیمان در این مکان وجود دارد. طبق گفته اهالی امامزاده سلیمان یا سردار سلیمان از جمله افرادی بوده که با مهاجمین به جنگ پرداخته و بعد از فوت و یا شهادتش آرامگاهی توسط اهالی ساخته میشود. ساختمان امامزاده سلیمان شامل حیاطی کوچک و دو تالار در قسمت شرقی و شمالی است و گنبد خانه هشت ضلعی نیز جایگاه ضریح امامزاده می باشد. این بنا چندین بار تخریب و مرمت شده و بخش هایی نیز به آن اضافه شده است. تالارها شرقی و شمالی در سال 1362 به این بنا افزوده شده و سقف آنها نیز آهنی است. تنها بخشی که همچنان به شکل قدیمی باقی مانده پنجره چوبی مشبک امامزاده است که میان تالار شمالی و آشپزخانه امامزاده قرار دارد. معماری این آرامگاه شباهت زیادی به زمان صفویه دارد. هشت ضلعی گنبدخانه در قسمت بالا به شکل دایره تبدیل و گنبدی روی آن احداث شده و داخل آن نیز اضلاع هشت خانه ساختمان امامزاده رواق هایی ساخته شده که چند مورد از آنها مرمت و پرشده و تنها سه تا از آن ها به جا مانده است. آرامگاه امامزاده سلیمان روی تپه ای قرار دارد که چندین قبر قدیمی نیز در کنار آن دیده می شود. در این قبرستان چندین قطعه از سفالهای زمان اسلام مانند سفال های لعابدار به رنگ لاجوردی و فیروزه ای و به رنگ قهوه ای مشابه با سفالهای زمان صفوی کشف شده است.
امام زاده دیگری در نزدیکی روستای خور، در فاصله 4 کیلومتری از آن واقع در مزرعه برچشمه یا برماچشمه امام زاده زبیده خاتون، متعلق به دوره ایلخانی است که در شمال شرقی خور دیده میشود. منطقهای که امامزاده زبیده خاتون در آن واقع شده به نام برچشمه معروف است، زیرا در دامنه کوهی قرار دارد که چشمه ای از آن می جوشد. این مزرعه چندین باغ و زمین های کشاورزی دارد و غیر مسکونی می باشد. در دامنه این کوه هم کوره آهکپزی قدیمی دیده میشود. بنای آرامگاه زبیده خاتون از سنگ و گچ و ملات ساروج ساخته شده و به صورت یک برجک 6 ضلعی می باشد. داخل هر ضلع از این بنا نیز، طاقچهای به شکل محراب وجود دارد.
این بنا در بین اهالی روستا به برجک گنبد نیز معروف است.برای استحکام این بنا از تیر های چوبی استفاده شده که این تیرها بعد از خرابی های پی در پی نمایان شده اند. امروزه گنبد قدیمی بنا به طور کامل ریخته و مرمت ها و بخش های اضافه شده به راحتی قابل تشخیص نمی باشد. متاسفانه کف این بنا توسط سوداگران اشیا عتیقه حفاری شده که در صورت ادامه این حفاری ها ممکن است کل بنا فرو بریزد. این حفاری های غیر مجاز در بخش های مختلفی در سطح تپه نیز انجام گرفته که در پی آن چند اسکلت و استخوان انسان نمایان شد. سبک معماری این آرامگاه به معماری دوره ایلخانی تا زمان صفوی شبیه است.
قدمت روستای خور را میتوان از عمر چناری 800 ساله در نزدیکی محوطه مسجد جامع آن در ناحیه زرچه گانی که به چنارتپه معروف است، تشخیص داد که البته بیشتر از عمر این چنار است. همچنین از محوطه برج و باروی قلعه خور نیز، قسمت کوچکی باقی مانده که با تحقیقات انجام گرفته در سال های اخیر مشخص شده که یکی از برجهای این قلعه تاریخی تا سال 1340 همچنان پابرجا بوده و متأسفانه امروزه قسمت کوچکی از آن به جای مانده است.
در مرکز این روستا قبرستانی وجود دارد که در آن آثار سنگهایی با عمر 600 تا 700 دیده شده است و نام افرادی با پسوند منتصب به خور روی آنها حک گردیده است.
تپه باستانی چنار دره دیگر مکان دیدنی روستای خور است. چنار دره یا دوچنار دره ایست در فاصله 12 کیلومتری شمال روستای خور که ارتفاع آن از سطح دریا 1983متر است. برای رسیدن به این دره باید از روستای سفیدارک گذر کرد و پس از آن از ارتفاعات زرچگانی و زرگریورد عبور کرد. کوه های شمال غرب این تپه باستانی قوش بندی یا بند عقاب شده اند و کوه های شمال شرق آن را جوزداران مینامند. دو چنار کهن داخل این دره علت نامگذاری آن به چنار دره می باشد. انتهای این دره، یعنی بخشی که دو کوه جوزداران و قوش بندی به هم می پیوندند دامنه کوهستان مسطح می باشد و در این بخش کمترین اشیا تاریخی سفالی یافت شده است. اهالی روستا بر این باورند که در گذشته این محوطه معدن طلا بوده اما هیچ سند قطعی بر این ادعا وجود ندارد.
داخل دره دوچنار محوطه ای وجود دارد که از قطعات سفالی ضخیم مملو شده که نوع آن متعلق به خمره های بزرگ نگهداری غلات می باشد. بخشی از قطعات سفال ها نیز از نوع سفال های لعابدار منقوش و ظریف و سفال های مشابه آثار به دست آمده از دوران اسلامی مخصوصا سده های پنجم تا نهم هجری می باشد. تپه باستانی چنار دره به علت دور بودن از روستا متاسفانه مورد تخریب رهگذران قرار گرفته و تعداد زیادی از سفال های موجود در آن مانند تپه های واسوار و حاجی بیان توسط چپاولگران به غارت رفته است.
دسترسی به روستای خور هشتگرد
در کیلومتر 75 اتوبان تهران-قزوین بعد از شهر جدید هشتگرد، خروجی اول به سمت راست، مسیر دسترسی به روستاست.
اگر به این منطقه سفر کردید و قصد اقامت شبانه داشتید میتوانید از اجاره ویلا در البرز یا اجاره ویلا در هشتگرد استفاده کنید و پیشنهاد میکنیم از جاذبه های دیگر استان البرز مانند آبشار کرکبود در طالقان، روستای آغشت در نزدیکی کردان، کویر اشتهارد و طالقان بازدید نمایید.
دوشنبه 21 آبان 1403
یکشنبه 25 شهریور 1403
چهارشنبه 24 مرداد 1403
پنج شنبه 14 تیر 1403
چهارشنبه 23 خرداد 1403
جمعه 01 دی 1402
جمعه 14 مهر 1402
یکشنبه 02 مهر 1402
پنج شنبه 22 تیر 1402
پنج شنبه 01 تیر 1402
دوشنبه 28 فروردین 1402
چهارشنبه 23 آذر 1401
یکشنبه 22 آبان 1401
شنبه 23 مهر 1401
پنج شنبه 12 اسفند 1400
پنج شنبه 12 اسفند 1400
یکشنبه 21 آذر 1400
شنبه 09 مرداد 1400
یکشنبه 23 خرداد 1400
یکشنبه 12 اردیبهشت 1400