اجاره ویلا و سوئیت - آپارتمان

یکی از مکانهای شهرستان اشتهارد در استان البرز که نمایانگر حیات و زندگی مردم پیش از دوران اسلام و حدود 2000 سال قبل است سازه های دست کندی به نام خانه های سنگی می باشد. خانه های سنگی اشتهارد به صورت دست کند در قلب کوه های سنگی منطقه دایلر در نزدیکی کویر اشتهارد ساخته شده و چندین اتاق را شامل می شود.

قسمت زیادی از خانه های سنگی اشتهارد به دلیل تغییر دما، فرسایش طبیعی، بارش باران و برف در فصول مختلف به مرور زمان دچار فرسودگی شده و اکنون تعدادی از این خانه ها را می توان به صورت سالم به عنوان بخشی از آثار مهم تاریخی منطقه اشتهارد مشاهده کرد.

در پیرامون شهرستان اشتهارد که در منطقه نسبتاً کویری با آب و هوای نیمه خشک قرار دارد، مجموعه ای از سازه ها و بناهای تاریخی با معماری دستکند دیده می شود. ساختار تولید و طراحی فضای این بناها متعلق به بستر سنگ، صخره و کوه است. در معماری دستکند باستانی، فضاهای مورد نیاز را توسط برداشتن توده هایی از سنگ و صخره‌ و ایجاد حفره‌ در دل کوه ایجاد میکردند و از نگاه زمین ‌شناسی شامل مجموعه ای از کوه ‌های سنگی هستند که عمدتا به صورت گنبدی شکل ساخته شده‌اند.
 

نوعِ خاک در این محل به‌ گونه ‌ای است که کندن آن از روی زمین راحت ‌تر از مناطق دیگر می باشد؛ به همین علت است که این منطقه را برای ساخت مجموعه ای از سازه های دستکند انتخاب کرده اند. در این مجموعه حدود 13 الی 14 بنای صخره‌ای به صورت جدا از هم و با فاصله ‌های دور و نزدیک رویت شده‌اند.

در محل خانه های دستکند بقایایی از اشیاء سفالی یافت شده که اکثر آن ها به دوره اسلامی و اواخر قرن ‌های سوم و چهارم تا زمان صفویان تعلق دارد و تکه های دیگر نیز به دوره اشکانی مربوط می شود که ممکن است مربوط به سفال‌ های مورد استفاده چوپانان این منطقه باشد.

بازدید از این خانه های سنگی به گردشگران نشان می دهد که مردم در زمان های گذشته برای حفاظت از خود و خانواده در برابر گرما، سرما و دیگر خطرات طبیعی ناچار به تحمل سختی های زیادی بوده اند تا بتوانند با طراحی و ساخت این سازه های سنگی در قلب کوه مکانی امن به وجود آورند. این نوع معماری علاوه بر سختی های فراوان، نمایانگر هوش و ذکاوت بالای مردم آن منطقه نیز است. معماری این خانه های منحصر به فرد به جهت شناساندن سبک زندگی خاص مردم گذشته و مقایسه نوع امکانات این دوره با هزاران سال قبل بسیار جالب‌ توجه است؛ زیرا بدین طریق با بررسی نوع معماری نهفته در قلب خانه‌ های سنگی می ‌توانیم با شیوه زندگی بشر در دوران باستان آشنا شویم و اطلاعات جالبی از چگونگی زندگی آنها در یابیم. اکنون این بناها برای اقامت موقت چوپانان منطقه در فصل سرد سال استفاده می‌ شود که امیدواریم با ثبت ملی این سازه های دستکند برنامه های ویژه‌ ای برای حفظ و نگهداری این اثر تاریخی ارزشمند انجام بگیرد.

تعدادی از این خانه ها به صورت تک اتاقی و تعدادی دارای دو اتاق و دو بنا نیز به صورت سه اتاقی ساخته شده اند. ورودی این خانه ها به شکل یکسان ساخته نشده به‌ طوری ‌که تعدادی از آن ها به طرف جنوب و تعدادی به سمت شرق قرار گرفته اند. ورودی هیچ یک از این سازه ها به طرف غرب و شمال نیست و این نمایانگر این است که ورودی‌ های بناها بر طبق جهت باد منطقه که از سمت غرب و شمال در منطقه دایلر می‌وزد و نیز نورگیری خانه ها طراحی و ساخته شده است. سقف این بناهای تاریخی نیز به صورت حفره‌ ای تعبیه‌ شده تا نور به داخل بنا ورود پیدا کند. خانه های سنگی اشتهارد که تقریبا چهارده مورد هستند در فاصله های مشخصی از هم بنا شده اند زیرا سطح صخره‌ ها در نقاط مختلف ناهمواری و پستی ‌و بلندی هایی دارد، بنابراین برخی از این خانه ها در فاصله 1.5 کیلومتری از هم قرار گرفته اند. ساخت خانه‌ های سنگی اشتهارد به زمانی برمی گردد که بشر از زندگی شهرنشینی و مدنیت فاصله داشته و این خانه ‌ها به عنوان اقامتگاه‌ های اولیه برای سکونت مورد استفاده بودند.

خانه های سنگی در روزگاران قدیم یکی از مرسوم ترین انواع ساخت خانه بوده و مردم به وسیله حفاری در دل سنگ، به احداث سرپناه می پرداختند. از معروف‌ترین این سازه ها میتوان به روستای صخره ای کندوان در استان آذربایجان شرقی و روستای صخره ای میمند کرمان اشاره کرد. تفاوت سازه های سنگی کندوان با خانه های سنگی اشتهارد این است که خانه های کندوان همچنان برای زندگی مورد استفاده قرار می گیرد و خالی از سکنه نیست و تفاوت دیگر این است که خانه های سنگی اشتهارد برخلاف خانه های سنگی کندوان حالتی مسطح تر دارند و عمدتا روی تخته سنگ های بزرگ حفاری شده اند در صورتی که خانه های کندوان همگی در دل کوه ساخته شده اند. درون بعضی از خانه های سنگی اشتهارد ستون هایی برای استحکام بیشتر تعبیه شده که به نوبه خود بسیار جالب توجه هستند.

تنها تفاوت خانه های سنگی اشتهارد با معماری روستای صخره ای میمند کرمان این است که روستای باستانی میمند در بستر یک رودخانه قدیمی تشکیل شده و سازه های دستکند در دو طرف بستر رودخانه ساخته شده اند اما معماری دستکند خانه های سنگی اشتهارد به صورت خالی کردن داخل صخره‌ و ایجاد حفره ‌های برای زندگی می باشد.

نکته دیگر این است که معماری خانه های سنگی اشتهارد در یک منطقه بیابانی تشکیل شده و در فاصله اندکی از دامنه‌ های جنوبی البرز واقع شده که همین امر موجب می شود تا این معماری دستکند در مقایسه با سایر معماری ‌های صخره ‌ای ایران منحصربه فردتر باشد.

در نزدیکی مجموعه خانه های دستکند و صخره‌ ای شهرستان اشتهارد جاذبه های گردشگری مانند دریاچه نمک، رود شور یا ابهر رود که جلوه ویژه ای به این منطقه داده، کوه های رنگی، کویر، غار نمکی و نیز بافت تاریخی شهرستان اشتهارد دیده می شود که همه این پتانسیل‌ ها در کنار یکدیگر شرایط مناسب را برای حضور گردشگر فراهم آورده است. در مجموعه توریستی گردشگری اشتهارد میتوان از پتانسیل های بالای کویر جهت برگزاری جشنواره‌ های آسمان شناسی و نجوم، پیست شترسواری و نیز مسابقات ورزشی و آفرود در کویر استفاده کرد. ظرفیت ‌های گردشگری اشتهارد به زیبایی پیوند طبیعت و تاریخ را نشان می دهند و این امر موجب شده منطقه اشتهارد به یکی از شهرهای توریستی و مهاجر پذیر استان البرز تبدیل شود. از دیگر جاذبه های گردشگری استان البرز می توان به دشت لاله کندر، کاروانسرای شاه‌ عباسی کرج، دره اندرسم، کاروانسرای یِنگی امام ساوجبلاغ، تپه ازبکی نظرآباد، حمام مصباح، اشاره کرد.

مسیر دسترسی به خانه های سنگی اشتهارد

موقعیت مکانی خانه های دستکند صخره ای شهرستان اشتهارد در بین روستاهای قشلاق دایلر و صحت آباد است. به این صورت که در مسیر جدید اشتهارد به نظر آباد قرار گرفته و در فاصله ده کیلومتری اشتهارد می توان به این خانه های سنگی دسترسی پیدا کرد. فاصله اشتهارد با شهر تهران حدود 100 کیلومتر و با شهر کرج 63 کیلومتر میباشد.

اگر از تهران قصد رفتن به اشتهارد را دارید میتوان خط 5 مترو را سوار شده و در ایستگاه محمدشهر پیاده شوید. در محل این ایستگاه، تاکسی و اتوبوس برای رفتن به اشتهارد موجود است.

اقامت در اشتهارد

در صورتی که تمایل دارید زمان بیشتری در این منطقه سپری کنید میتوانید از افراد بومی این منطقه ویلا باغ های مناسبی را اجاره کنید و یا با اجاره ویلا در استان البرز با خیالی آسوده و بدون دغدغه به سفر خود ادامه دهید.