اجاره ویلا و سوئیت - آپارتمان

تهران - تهران  
دوشنبه 13 اردیبهشت 1400

یکی از هنرهای نمایشی عامه که قدمت دیرینه دارد، پرده خوانی است. این هنر به نقل واقعه عاشورا و دیگر وقایع مذهبی به وسیله نقاشی های روی پرده می پردازد. در هنر پرده خوانی به شخصی که حکایت را با بیانی شیوا و تاثیر گذار و آهنگین نقل می کند پرده خوان یا مرشد می گویند. پرده خوانی در ردیف هنرهایی همچون معرکه گیری و تلفیقی از نقالی و قصه گویی مصور است. نام دیگر پرده خوانی، پرده داری، پرده گردانی و شمایل گردانی است.

پرده خوانی در بیشتر شهرها انجام میگیرد اما به صورت حرفه ای و رقابتی در تهران میان علاقه‌مندان اجرا میشود. تئاتر شهر میزبان برخی از پرده خوانی ها در تهران است.

امروزه پرده‌خوانی نوعی نمایش همراه با موسیقی ایرانی با موضوع مذهبی یا حماسی است. الگوی کلی اجرای این نمایش ثابت است اما در جزئیات متنوع می باشد. پرده خوانی بر مبنای روایت یک داستان منقوش در مجموعه پرده است که به زندگی و شهادت امام حسین (ع) در کربلا اختصاص دارد. هدف اصلی از اجرای پرده خوانی، ثواب رساندن، ثواب بردن و تحریک احساسات مذهبی بینندگان است.

پیشینه پرده‌خوانی

با بررسی های انجام شده در مورد ارتباط این هنر اصیل تصویری با اسطوره‌ها و نیز داشتن ارزش‌های ماورایی و مذهبی و نیز توجه به نقوشی که در سفالینه‌ها و پرده‌های افراد اساطیری مانند سوگ سیاوش، بعضی از کارشناسان سابقه این هنر تصویری را به زمان قبل از تاریخ‌ نسبت می دهند. با همه اینها بیشترین تصاویر دیده شده از پرده‌خوانی به وقایع کربلا برمیگردد و این احتمال را قوی تر می کند که این هنر به طور رسمی از اواخر حکومت آل بویه در کشور ایران رایج شده است.

در دوره صفوی مصادف با رسمی شدن مذهب شیعه، عنایت ویژه به نقاشی‌های مذهبی و سوگنامه‌ها بیشتر شد و تصویر نگاری بر روی دیوار، پرده، کتاب و شیشه انجام می گرفت. اساس این هنر بر پایه داستان های تاریخی و افسانه‌ای الهام گرفته از نقالان و مداحان و تعزیه خوانان مذهبی و نیز بهره گیری از احساس هنری و تخیل تصویرگران آنها و باورهای مردم عادی شکل گرفت. بعضی از پژوهشگران مذهبی شکوفایی این هنر را تاثیر گرفته از هنر نقاشان اروپایی در قرون 16، 17 و 18 میلادی می‌‎دانند. بعضی از افراد شمایل خوانی و پرده خوانی را هنری ترکیب شده از هنر کلامی نقالی که همان روضه خوانی و تعزیه خوانی است و هنر تجسمی نقاشی دانسته و آن را مقدم بر تعزیه خوانی و مؤثر‌ در شکوفایی آن می‌‎دانند. در دوره قاجار، این هنر رونق بیشتری پیدا کرد و به مجموعه ای جدانشدنی از رسوم سوگواری مذهبی درآمد که در اماکن مذهبی همچون زیارتگاه‌ها و امامزاده‌ها برگزار می‌‎شد. با گذشت زمان، همه ایام سال افراد پرده خوان در محل تجمع و رفت و آمد مردم پرده را می‌‎گشودند و به اجرای پرده خوانی‌ می پرداختند.

در برخی اسناد آمده که در هنگام وقوع جنگ میان ازبک ها و شاه اسماعیل صفوی برای شکست دادن لشکر ایران، ازبک ها به پرده خوانی مشغول میشدند.

در گذشته فردی به نام میرزا باشی از سوی دولت مسئول تامین مالی پرده خوانان بود، اما امروزه از طرف مردم و یا نهادهای مذهبی معیشت پرده خوانان تامین میشود.

برخی از پرده خوانان در قدیم از این هنر حتی در مراسم عروسی افراد ثروتمند استفاده میکردند و در این نوع مراسم روایت گر داستان های زال و رودابه و بیژن و منیژه بودند.

برخی پژوهشگران همچون واعظ کاشفی سبزواری براین عقیده اند که پرده خوانی یک نوع معرکه با ویژگی‌های مداحی میباشد و در گروه اهل سخن جای دارد. وی در فتوت نامه سلطانی کلمه معرکه را در مفهوم قدیم حرب گاه توضیح داده و نقل کرده: "بعدها محل اجرای هنرنمایی برای سه دسته از معرکه گیران شده است، اول اهل سخن. دویم اهل زور و سیم اهل بازی. اهل سخن سه گروه هستند، اول مداحان و سقایان و غراخوانان، دویم بساط‌ اندازان و خواص گویان سیم افسانه گویان و قصه خوانان. "

شیوه اجرای قدیم و جدید پرده خوانی

بعضی از مهارت‌ها و دانسته‌های پرده خوانان به صورت مشترک و بعضی نیز از ویژگی‌های شخصی آنان نشات می گیرد. بعضی از پرده خوانان کلیت سبک قدیم را ملاک روایت پرده خوانی خود قرار داده و کم‌تر ویژگی‌های شخصی را در اجرای حرکات وارد می کنند. این گروه در بیان جنبه‌های دینی و آئینی موفق‌تر هستند.

در شیوه جدید، بعضی از پرده خوانان به خصوص افرادی که ساکن شهرهای بزرگ هستند به این هنر به چشم یک مهارت‌ می نگرند. در دهه های اخیر با توجه به هنرهای قدیم از جمله هنر پرده خوانی و گسترش رسانه‌ها، استفاده تبلیغاتی از این هنر به عنوان یک میراث فرهنگی و ملی فاصله بین جلوه‌های نمایشی و ماهیت اصلی آن بیش‌تر شده است.

طبقه بندی موضوعی اجزاء پرده خوانی

پرده خوانی علاوه بر اینکه جنبه‌های موسیقایی، بصری و نمایشی دارد در 6 گروه موضوعی طبقه‌بندی می شود. دو گروه موضوعی این هنر اذکار می باشند و گروه دیگر نیز با محوریت وقایع اصلی، قسمت اصلی را تشکیل می‌دهند و وقایع فرعی نیز در کنار آن بیان میشوند. موضوعات فرعی آزاد و دینی دو گروه دیگر را شامل می شوند و گروه ششم به موضوع گریزها مربوط میشوند. بعضی از زیر گروه‌های پرده خوانی امکان حذف دارند اما ذکر اسم اعظم، دعا و مناجات و واقعه اصلی از بخش‌های غیر قابل حذف و ثابت هستند.

ترتیب اعمال اساسی پرده خوانی به این صورت است:

  • ذکر اسم اعظم، مقدمه چینی و تبدیل‌های مفهومی چند لایه- منقبت، نوحه، گریز و...
  • چینش همه عناصر حول موضوع اصلی و در موضوع محوری، تم محوری و در تم محوری نیز نکته محوری جز اساس هستند.
  • ایجاد فضاهایی که در تضاد با یکدیگر هستند همچون خیر و شر، غم و شادی، خوف و رجاء و... و بهره گیری از انرژی آن‌ها نسبت به خیرخواهی، تقدیر گرایی، عاقبت اندیشی، ایمان و باورهای دینی.
  • اندیشه هم معنی و همسان بین مخاطبان و مجریان و همزمان ایجاد اندیشه متضاد غایب.
  • ادغام موضوعات، تکرار داستان‌های واحد، اهداف ثابت از اجرای پرده خوانی و شیوه اجرا و بداهه از امور معاصر که به عنوان یک روش برای حفظ آئین‌های نمایشی انجام می شود.

ترتیب قسمت های پرده خوانی و شرایط اجرا

در زمان های گذشته افراد پرده خوان طبق سنت قسمت های اصلی پرده خوانی همچون نصب پرده، گفتارهای مقدماتی، دعا، گشودن مجالس و صورت‌های پرده یا باز کردن رویه پرده و پندیات، داستان‌های فرعی، داستان اصلی، گریز و... را اجرا میکردند و فرآیند اجرا متناسب با زمان، شرایط و شیوه پرده خوانان، امکان داشت از مدت زمان یک ساعت تا چند ساعت تغییر کند.

اجزای اصلی پرده خوانی در تشریح و علت چیدمان بخش های آن شامل موارد زیر است:

  • لازم بودن مقدمه و شروع، فرود و اوج جهت اثبات نظم در پرده خوانی و نیز تطبیق آن با قواعد فراید پیدایش یک اثر کامل.
  • تطبیق با تعلقات دور کامل محتوای پرده خوانی در هنر آئینی نمایشی.
  • به واقعیت درآوردن صفات کلیدی و اسامی در حوزه فرهنگ جامعه و زبان در تشکیل بسترهای متفاوت در همین راستا.
  • ایجاد نمایشی فعال و پویا و نیز قابل باور مطابق با محتوایی معین که همواره در طول تاریخ جز اعتقادات و باورهای مردم بوده است.
  • مورد دیگر به حل و فصل صفات کلیدی زبانی، زمانی و مکانی میپردازد و آن را در جهت به اجرا در آوردن نمایشی دینی استفاده می کند و پیش‌بینی تغییرات لازم و اصلی نمایش با گذشت زمان در این قسمت جای دارد.
  • یکی از بخش های هنری، ادبی، و دینی پرده خوانی خوشه چینی است که همچون دیگر بخش ها مانند تعزیه، موسیقی، مذهبی و نقاشی های سنتی در جهت پیشرفت گام برمیدارد.
  • از دیگر بخش های پرده خوانی قابل انعطاف بودن آن مطابق با خصوصیات جغرافیایی، زبانی و فرهنگی نژاد ایرانی است که توانسته به اجتماع مردم با شکل کلی مشابه وارد شود.

حرکت تجریدی و واقع گرایانه در پرده خوانی

 افراد پرده چی غالبا اجراهایی که به مضومن و حکایت شکل واقعیت می دهند و یا اجراهایی که حرکات انتزاعی را در واقعیت بخشی از متن پرده خوانی در برمیگیرند، در حرکات خود به کار میگیرند.

به این صورت که فرد پرده خوان انجام اعمال را در راستا و موازی با متن نظم و سامان میدهد و به شخصیت‌های موجود در نقش پرده به وسیله عصا یا دست خود اشاره میکند. البته گاهی اوقات نیز اعمال اشخاص را به شکل باورپذیر تقلید کرده و به نمایش میگذارد و برای اجرای هر مفهومی از داستان که حرکت نمایشی خاصی داشته باشد، همچون دعا، احترام و سلام، مرشد آن را به نمایش میگذارد.

نوع دیگر حرکات پرده خوانی نیز علاوه بر نمایش باورپذیر و طبق واقعت داستان، مرشد با توجه به درک و برداشت خود از موضوع روایت و شرایط صحنه، حرکاتی را به اجرا در می آورد که لزوما دارای مفهوم معین و واقعی نیستند که به آن حرکت انتزاعی یا تجریدی میگویند.

از انواع حرکت پرده خوانی که دارای مفاهیم ویژه‌تری هستند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

  • حرکات غم آلود که با نشان دادن حزن و اندوه و گریه و با قرار دادن دست بر پیشانی و گذاشتن دست روی سر و تکیه بر عصا انجام می شود.
  • حرکات اشاره شامل اشاره به دور و نزدیک، اشاره به مردم، اشاره به نقش های روی پرده و اشاره عمیق معنایی به مفاهیم پرده خوانی است.
  • حرکات رزمی شامل شمشیر زدن، تیر اندازی و نیزه انداختن و گره کردن مشت و دیگر حرکات جنگی است.
  • حرکات نیایشی به حرکاتی گفته می شود که دربرگیرنده سجده در مقابل خداوند و تعظیم و دست بر سینه نهادن در برابر اولیاء و دعا و راز و نیاز با پروردگار است.
  • حرکات تمنایی به صورت بستن دخیل با دست کشیدن بر ریش و چهره و تا نیمه بدن خم شدن و دراز کردن دست با حالتی شبیه فقراست.
  • نمایش دادن اعداد به وسیله انگشتان دست و یا شمارش اعداد به وسیله ضربه زدن با عصا به صورت مشخص و غیره..

شروع پرده خوانی

آغاز پرده خوانی بیشتر به همراه آیه بسم الله الرحمن الرحیم توسط افراد پرده خوان با شعرهایی که در آن ها نام خدا به کار رفته بیان می‌کنند.

اول از حمد خدا آیه بسم الله است              دوم از نام محمد که رسول الله است

الهی ذکر بسم الله را تعلیم جانم کن            ز شدت‌های رحمن و رحیم در امانم کن

بسم الله است ورد زبانم به هر عدد             من کلب آستان توام یا علی مدد

بسم الله ما در قرآن است                          رحمن و رحیم صحبت از یزدان است

اول هر کار که می‌کنی بگو بسم الله            تا جمله گناهان تو بخشد الله

 و نیز شعرها و جملاتی با مضمون ذکر خدا که به زبان فارسی هستند استفاده میکند:

اول دفتر به نام ایزد دانا                            صانع پروردگار حی توانا

پرده چی این اشعار را به همراه آواز و نغمه می خواند و پس از آن پندها و ذکرهای دیگری بیان میشود. در صورتی که پرده خوان، قصد استفاده از شعر را در آغاز پرده خوانی نداشته باشد می تواند از ترکیب بسم الله الرحمن الرحیم یا رحمن و یا رحیم استفاده کند.

شخص پرده خوان

نام های دیگر فرد پرده خوان پرده گردان، پرده چی و درویش است و در استان لرستان به او تذکره خوان‌ گفته می شود. فرد پرده گردان اغلب خود را به عنوان سید معرفی‌ کرده و ظاهر خود را به وسیله پارچه‌ای سبز یا مشکی که بر سر‌ بسته و یا کلاهی سبز رنگ یا سیاه و نیز شال سبز رنگی بر کمر به اجرای نمایش می پردازد. ابتدا درویش وسیله ای به نام طومار را بر روی دیوار قرار داده و آن را می گشاید و سپس پارچه سفید رنگ را از روی پرده به تدریج کنار‌ زده و به وسیله مِطراق یا مِطرق که همان چوب دستی است به اشکال موجود در روی پرده اشاره میکند و در این زمان مقدمه‌ای برای آغاز کار خود شرح می دهد. بعضی از پرده خوانان برای توصیف نقاشی های روی پرده از روی متنی که در اختیار دارند به شرح واقعه می پردازند.

از جمله افرادی که به جنبه های مختلف پرده خوانی اشاره‌ کرده واعظ کاشفی است. وی در فصل ششم فتوت نامه سلطانی در توصیف پرده خوانی رکن مهم این معرکه را برکت رساندن و برکت گرفتن و مورد قبول واقع شدن نیت قلب ها و دریغ نکردن در کمک به پرده خوان و عدم بزرگ نمایی پرده خوان در نمایش گدایی مطالبی نوشته است.

مرشد نقی از اهالی الیگودرز و درویش بلبل قزوینی از افراد معروف در هنر پرده خوان هستند.

ادبیات هنر پرده خوانی به دو صورت کتبی و شفاهی است. در بخش کتبی از سوگنامه‌هایی همچون روضة الشهدای حسین از واعظ کاشفی و مقتل‌ها استفاده می شود و در بخش شفاهی نیز به کمک داستان های نقالان و نقل قول ها انجام میگیرد.

اشیاء مورد استفاده پرده خوان

پرده خوانان تبرزین، چوب و عصا را در دست و روی شانه راست قرار میدهند، کشکول را به مچ دست چپ می بندند. در سمت چپ بدن آنها نیز چنته آویزان می شود. مرشد پرده نمایش را در زمان جابه جایی روی شانه راست قرار میدهد و در صورتی که خستگی به آن متحمل شود به اجبار در طول مسیر آن را روی شانه چپ حمل میکند و زمانی که به مقصد برسد در لحظه نهایی پرده نمایش را روی شانه راست نهاده و سپس آن را روی زمین قرار می دهد. جایگاه ادوات مورد استفاده در نمایش پرده خوانی در سمت راست یا چپ با کاربرد هر کدام از آنها از دید منطقی مرتبط هست، همچون تبرزین که نسبت آن با دست راست باعث شده که تقارن و توان بهتری در موقع استفاده داشته باشد.

چوب دست یا عصا نیز جزو ابزار اساسی پرده خوان است. این عصا یادآور عصای هرمس خدای یونانی (که به وسیله عصا آتش درست می کرد)، حضرت موسی (که با قرار دادن عصا در مقابل جادوگران فرعون آن را به یک اژدهای غول پیکر مبدل ساخت)، حضرت ابراهیم (که به وسیله عصا به شکستن بت‌ها پرداخت) حضرت عیسی (که با در دست داشتن عصا چوپان بودن خود را القا میکرد) میباشد. عصا یا چوب نماد القای قدرت به صاحب آن و تکیه‌گاه نیز است.

پرده مهمترین ابزار در پرده خوانی

معروف ترین پرده‌های مورد استفاده در مجالس پرده‌های درویشی می باشد که جنسی از کرباس دارند و مانند طومار می باشند. طول آنها تقریبا 4 یا 3 متر و عرض آنها 1.5 تا 2 متر است. به این پرده‌ها، پرده‌های نقل گفته می شود و روی آنها نقاشی هایی از اتفاقات دوره زندگی حضرت محمد (ص) و نیز جنگ های ایشان و امام علی (ع)، تصویرهایی از جهنم و بهشت، داستان هایی الهام گرفته از احادیث، رخدادهای کربلا، قصه های معروف و عقاید مردم عامه درمورد مجازات گنهکاران روز قیامت، پاداش افراد صالح درج شده اند. به جز این تصاویر، از نقش‌هایی با هدف آگاهی مردم که شامل کرامات و معجزات ائمه هستند همچون داستان عاق والدین و جوانمرد قصاب استفاده شده است. هر پرده نمایش دارای نقش مجالس مختلفی می باشد به این شکل که بعضی از آنها دارای هفتاد و دو مجلس فرعی و اصلی هستند. عدد 72 در اینجا یادآور 72 تن از یاران امام حسین (ع) در صحرای کربلا میباشد.

چهره ائمه و معصومین، به خصوص امام حسین (ع)، حضرت عباس (ع) و حضرت علی اکبر، به شکلی متناسب، زیبا و با اندامی بزرگتر و برجسته تر از دیگران به نمایش در آمده اند و عمدتا در وسط پرده ترسیم شده اند. صورت أشقیا، مخصوصا شخصی به نام مارد ابن صُدیف، به صورتی زشت، بزرگ، جنگجو، بی حیا و خشن ترسیم شده و صورت ائمه گاهی اوقات به همراه نقاب و بعضی مواقع در هاله‌ای از نور به تصویر در آمده اند و یا به صورت کلی هاله‌ای از نور شخصیت آن ها را تعیین می سازد. چهره بانوان کربلا گاهی به صورت زیر پوششی همانند نقاب پنهان و محو می باشد.

هنرمندان و نقاشان پرده‌های مورد استفاده در نمایش پرده خوانی با استفاده از اعتقادات عامه مردم و و رنگ‌ها نقش های مختلف بین اشقیا و ائمه تصاویر باورپذیری را ایجاد میکنند. برای مثال رنگ قرمز در پرده نماد ظلم و رنگ سبز نمایانگر پاکی و مقدس بودن امامان به کار میرود. نقاشی های موجود بر پرده‌های دینی و مذهبی قسمت با اهمیت نقاشی‌هایی است که در قهوه خانه‌های شهرهای بزرگ از جمله تهران بسیار مورد توجه واقع شد و در اواخر حکومت قاجار به عنوان نقاشی قهوه خانه ای شهرت یافت. کارشناسی با نام پیترسن عنوان نقاشی کربلا را برای این سبک نقاشی انتخاب کرد. حسین همدانی و محمد مدبر از استادان به نام نقاشی روی پرده هستند.

شمایل سه گانه پرده خوانی

یکی از افراد مهم در نمایش‌های مذهبی در ایران حُر است. وی با وجود وعده های دنیوی بسیار از سوی سپاه یزید به سپاه امام حسین اضافه می شود. حر در دسته افراد متحول شده یا شبیه ها در پرده خوانی قرار میگیرد و دو دسته دیگر شامل اشقیاء و اولیاء هستند. شمایل حر در پرده، در قسمت چپ و بالا در مجاورت امام علی (ع) و مرغ سلم به طور ایستاده رسم شده و یکی از بخش های هشت گانه بهشت میباشد.

انواع پوشش مرشدان

لباس فرد پرده خوان معمولا از نوع درویشی است. اگر پرده خوان درویش باشد لباسی شامل رشمه سر، تبرزین، تاج، کفنی (پیراهن سفید)، خرقه، رشمه کمر، شلوار، گیوه، کشکول، عصا و چنته به همراه دارد. افراد روضه خوانی که به پرده خوانی مشغول هستند نیز لباسی به تن میکنند که دارای عمامه، عبا، کلاه یا عرقچین، نعلین و پیراهن سفید است. گاهی نیز افراد پرده خوان از پوشش های بومی منطقه خود استفاده میکنند. از جمله مرشد مجنون شاه، مرشد اهل تربت حیدریه که همواره با لباس محلی پرده خوانی میکند. پوشش مرسوم برای سر پرده خوان شامل تاج، کلاه، عمامه و دستار است. در زمان های گذشته پوشش مورد استفاده در سر، نشانه درک ماورائی و ارتباط با غیب بوده است. سادات پرده خوان عمامه ای سبز رنگ، حاجیان عمامه ای سفید، زرد یا طلایی، درویش ها تاج، مداحان و روضه خوانان پوششی از تلفیق پوشش محلی منطقه خود با رنگ سفید و افراد عادی پرده خوانی از کلاه‌های مرسوم استفاده میکنند.

کشکول در هنر پرده خوانی جایگاه ویژه ای دارد و روایات مختلفی برای آن نقل شده؛ بعضی از پرده خوانان بر این باورند که اولین کشکول، باقی مانده بخشی از ستون‌های خانه کعبه که به صورت چهارگانه و از جنس چوب است، ساخته شده و جبرئیل به همراه خود آن را از بهشت آورده است. عده ای نیز کشکول را میوه یک گیاه خاص به نام کجکول که از دریای هند و دریای عمان گرفته میشود میدانند. به این صورت که میوه را از قسمت میانی نصف کرده و هر نصف آن مساوی با یک کشکول میباشد. کشکول انواع مختلفی از جمله کشکول گنج به صورت دایره‌ای و با اندازه ای متوسط، کشکول سقا با اندازه‌ای تقریبا بزرگ که بخش چپ آن گود و قسمت راست آن برآمده است، کشکول گلدان به صورت دایره ای و اندازه ای کوچک، کشکول خزینه به صورت دایره ای با اندازه ای نسبتا بزرگ است. روی کشکول آیاتی از قرآن مجید و اشعار مذهبی و پندآموز درج میشود و برای نگهداری غذا و هدایا استفاده می‌گردد.

زمان و مکان

انتخاب مکان و زمان به دست فرد پرده خوان و با توجه به نوع و تعداد مخاطبان میباشد. از بهترین مکان ها برای پرده خوانی فضاهای باز میدانچه‌ها، سرگذرها، اماکن مذهبی است. در حیاط منازل و مکان های مسقف نیز پرده خوانی انجام میگیرد. پهن کردن بساط پرده خوانی در قدیم به صورت چند بار در طی یک روز در زمان‌هایی که با نماز تداخل نداشته باشد انجام میگرفت و اجرای این هنر در مناسبت های مذهبی از رونق بیشتری برخوردار بود. همچنین ممکن بود به تقاضای مردم و هنگام انجام ادای نذورات، انجام گیرد. زمان و مکان آرمانی در پرده خوانی نیز همان تحقق آرمان ازلی یعنی ظهور منجی است.

نمادها و مفاهیم

از جمله نمادهای مورد استفاده در پرده خوانی سقا و سقاخانه است که به موضوع اهمیت آب اشاره دارد. حضرت ابوالفضل برادر امام حسین که به سقای کربلا معروف است موجب شده که عمل سقایی در ایران جایگاهی مقدس داشته باشد و در هنر پرده خوانی روایت سقاخانه اسماعیل طلایی از داستان های مهم تلقی میشود.

لالایی در پرده خوانی از دیگر نمادهای پرده خوانی و از آوازهای اساسی این هنر است. پرده خوانی نه تنها با آئین‌های شیعی متصل است بلکه با موسیقی کهن ایرانی نیز در تعامل میباشد. مثنوی، غزل، قصیده و لالایی از جمله آوازهای با ارزش ایرانی هستند که در بیشتر رسوم و آئین‌های غیر مذهبی و مذهبی مورد استفاده هستند. لالایی خواندن مادران برای خواباندن کودکان در بیشتر مناطق ایران دیده میشود، مادران آواز خود را با موضوعاتی از جمله شجاعت، طبیعت، سرنوشت، توصیف طایفه، فراق و دوری میخوانند. و اما در مجلس پرده خوانی لالایی ربابه مادر حضرت علی اصغر، فرزند شیرخوار امام حسین که در خواب ابدی است حزن بالایی داشته و مخاطب را بسیار تحت تاثیر قرار می دهد.

از نمادهای دیگر در پرده خوانی عدد پنج است که به واسطه مقدس بودن در مذهب و پنج تن یعنی حضرت محمد رسول الله، امام علی پیشوای اول، امام حسن، امام حسین و حضرت فاطمه دخت پیامبر به وفور بیان میشود. این عدد با مفهوم دیگری که نشانه پنجه‌های قطع شده حضرت ابوالفضل در روز عاشوراست نشان داده میشود. در برخی از آیین های عزاداری نمادی در مواقع ضروری پنجه حضرت عباس را در ظرف آبی قرار می دهند که نشانگر تشنگی یاران و ناکامی حضرت در سیراب کردن فرزندان حسین بن علی علیهم السلام است.

اگر مایل به آشنایی بیشتر با آیین هایی همچون رسوم مردم یزد در ماه رمضان، خیمه سوزان و ... هستید از بخش ایرانگردی در سایت ویلاجار بازدید نمایید.

دیدگاه کاربران


سعید یوسفی
سعید یوسفی
دوشنبه 28 فروردین 1402
سلام
ممنون از اطلاعات مفیدتون
کاش منابع رو هم ذکر میکردید
غلامحسین فیاضی حصاری
غلامحسین فیاضی حصاری
پنج شنبه 15 اردیبهشت 1401
دوستان از کدام پرده خانی صحبت میکنید؟
بنده 56 سالمه 40 ساله پرده خوانی میکنم دیگه نفس ندارم، 18 ماه خط مقدم، ایثارگر گمنام و جانباز گمنام هستم، سهام عدالت ندارم، ریالی مزد نمی‌گیرم، هرجا پرده بزنم یا من رو مردم میزنن یا شهرداری اا
محسن
محسن
شنبه 20 آذر 1400
یکی از هنر های قدیمی و باستانی مردم ایران هنر پرده خوانیه که برای نقل داستان مذهبی استفاده میشه
zohreh_65
zohreh_65
شنبه 09 مرداد 1400
در عاشورا و تاسوعا مردم اصفهان پرده خوانی، تعزیه خوانی و نخل گردانی میکنند و مراسم پرده خوانی بسیار با شکوه و دیدنی است.
kh_shaghaghian
kh_shaghaghian
یکشنبه 23 خرداد 1400
چینی ها در این زمینه موفق تر عمل کردند و نقاشی ها و شمایل پرده نگاری را با جزئیات بیشتری میکشند. به شمشیری که پشت سر این بچه روی زمین قرار داره دقت کنید.
masjede.ma
masjede.ma
چهارشنبه 15 اردیبهشت 1400
پرده خوانی هنری با ارزش است که علاوه بر عاشورا برای ایام عید غدیر هم در بعضی مناطق برگزار میشود.