از بناهای تاریخی منحصر به فرد در شهر رشت خانه ابریشمی است که قدمت آن به زمان قاجار برمیگردد.
مساحت کل این خانه زیبا 2000 متر اعلام شده و زیربنایی به اندازه 650 متر مربع دارد. از ویژگی های مورد توجه این خانه حیاط زیبا و باصفا به همراه باغچه سرسبز و حوض بزرگ چهار در شش متر آن با عمقی بیشتر از حوض های معمولی است که در کنار درختان کهن سال و پربار و منظره پنجره هایی که در گرداگرد خانه دیده میشوند آن را با همان حال و هوای سنتی به مکانی جذاب و دلنشین برای مسافران رشت مبدل ساخته است. در گوشه گوشه خانه ابریشمی با المان های جذابی مواجه میشوید که اصالت و معماری سنتی ایرانی را به رخ تماشاگران میکشد.
مالک خانه ابریشمی در ابتدا خانواده حاج میر اسماعیل حاکمی از خانواده های مشهور و از اهالی روستای پیربازار رشت بودند. حاج اسماعیل در زمان ناصرالدین شاه قاجار سِمَت کلانتر رشت را عهدهدار بود. در حقیقت این خانه در ابتدا به سفارش حاج میر اسماعیل حاکمی و به دست پسر او یعنی حاج قاسم معروف بنا شد. پس از گذشت چند سال در سال 1318 شمسی خانواده حاج میراسماعیل این خانه زیبا را به فردی به نام حاج میرزا احمد ابریشمی میفروشند و از آن پس نام خانه در میان مردم رشت به نام خانه ابریشمی شناخته میشود.
از نکات جالب در مورد خانه ابریشمی این است که ساختمان این خانه دارای چند درب ورودی است که از کوچه های اطراف میتوان به آن راه یافت. یکی از درهای این عمارت تاریخی در سمت چپ کوچه میرزاخلیل در خیابان مطهری قرار دارد. درب دوم خانه ابریشمی نیز در فاصله 100 متر جلوتر از کوچه میرزا خلیل ساخته شده که از مجاورت میدان صیقلان میتوان به آن دسترسی پیدا کرد. یکی دیگر از درب های ورودی این خانه قدیمی دربی از جنس چوب و دولنگه میباشد که به هشتی و سپس به حیاط خانه ابریشمی میرسد. این نوع ورودی به داخل خانه از ویژگی های مشترک معماری دوره قاجار است. محوطه پیرامون ساختمان خانه توسط دیواری به اندازه 5 متر که از آجر قرمز تشکیل شده احاطه شده است.
خانه ابریشمی دارای 2 طبقه و هر طبقه دارای 8 اتاق میباشد. همانند اکثر معماریهایی که در شهرهای شمالی ایران دیده میشود، طبقه پایین خانه از ملات آجر و طبقه بالا نیز از چوب ساخته شده است. طراحی طبقه همکف و طبقه اول به صورت بسیار ساده و نورگیر و پنجره کمتری دارد، اما در عین حال جذاب است و با داشتن تزیینات داخلی اندک اما حال و هوای خاصی دارد. بر خلاف طبقه اول و همکف، طبقه دوم خانه دارای دو تالار چینی خانه و تالار آیینه است که مجلل بودن این خانه تاریخی را به خوبی نشان میدهند. در تالار آیینه خانه ابریشمی 12 طاقچه با قوسی به صورت نیمدایره دیده میشود که داخل آنها را به وسیله آینه پوشاندهاند و قرنیز تا ارتفاعی به اندازه 1 متر تا قسمت زیرین طاقچهها از جنس سنگ مرمر امتداد یافته است. در حیاط خانه تابی دیده میشود که سالهاست از درختی بزرگ آویزان میباشد و به زیبایی حیاط افزوده است.
دو راهپله در دو سوی ساختمان، گچ بریها و آینهکاری با ظرافت از دیگر ویژگیهای این ساختمان هستند و در معماری آن میتوان قرینه سازی را به راحتی مشاهده کرد.
رنگی چشم نواز و ملایم در طبقه بالا و دو دودکش آجری در قسمت بالای سقف جلب توجه میکنند و بازدیدکنندگان را سر ذوق می آورند.
این خانه تنها خانه قدیمی رشت است که طبقه بالایی آن تزییناتی در کنار ظروف چینی منقوش به نقش گل و مرغ (در مجموع طاقچههای اتاق و بدنه شامل 79 بشقاب و کاسه و نیز 52 کاسه گلمرغی میباشد) قرار دارد که متاسفانه این بخش به خاطر بازسازی و تعمیرات تا مدت ها به روی گردشگران بسته بود و اکنون نیز بازدید از آن محدود است. در این بخش اتاقی قرار دارد که اکثر تزیینات آن به شکل دایره ای است و طراحی آن به شکل حرفT انگلیسی میباشد. طول اتاق 11 متر و عرض آن تقریبا 7 متر است.
خانه ابریشمی رشت در سال 1379 شمسی با شماره ثبت 3365 در لیست آثار ملی ایران قرار گرفت.
این خانه بعد از اینکه به میراث فرهنگی تحویل داده شد مورد مرمت و بازسازی بسیاری قرار گرفت که از جمله آن ها میتوان به تعویض بخش های چوبی بنا مانند ستون ها، لمبه ها، اشک ها، سرشیرها و تخته های کف بالکن و بنا، تعمیر اساسی سربندی همچون تعویض سفالهای فرسوده و شکسته و چوبهای پوسیده، ساخت پله چوبی برای دسترسی به طبقات بالایی و بازسازی اطاقک زیر قسمت کلاه فرنگی، از بین بردن رنگهای پوسته شده در بخش های چوبی ساختمان و نیز جلاکاری و احیا آنها به وسیله رنگ آمیزی کامل ساختمان و تعویض و تعمیر پنجره و درب های اطاقک کلاه فرنگی و نصب شیشه اشاره کرد.
دسترسی به خانه ابریشمی رشت
برای بازدید از خانه تاریخی ابریشمی رشت به خیابان مطهری و ضلع جنوبی میدان صیقلان یا همان میدان بسیج امروزی رفته و در بخش جنوب شرقی میدان کوچه شاعری را پیدا کنید. خانه ابریشمی داخل این کوچه و تقریبا در همسایگی خانه میرزا خلیل رفیع قرار دارد.
اقامت در رشت
برای اینکه بازدید از این خانه و دیگر مکان های رشت همچون پارک دانشجو، موزه میراث روستایی، عمارت شهرداری و چشمه لاکان به سهولت انجام شود و زمان کافی برای دیدن جاذبه های رشت داشته باشید بهتر است محل اقامت مناسبی در این شهر زیبا رزرو کنید. ویلاجار امکان اجاره ویلا در رشت را برای مسافران این خطه سرسبز فراهم آورده است.
سه شنبه 19 مهر 1401
چهارشنبه 17 آذر 1400
سه شنبه 16 شهریور 1400
در تزئینات تالار آیینه خانه که با با سنگ سبز انجام شده و ترکیب ظروف چینی گل و مرغ با گچبری دیوار در چینی خانه چنان به جزئیات توجه شده که آدم حیرت زده میشه.
شنبه 09 مرداد 1400
یکشنبه 23 خرداد 1400
سه شنبه 11 خرداد 1400