کاخ موزه باغچه جوق ماکو در استان آذربایجان غربی در شمال غربی ترین نقطه ایران قرار دارد و توسط سرداری با نفوذ به نام تیمور تیموری معروف به اقبال السلطنه ماکوئی در زمان قاجار ساخته شد و به همین خاطر به کاخ سردار نیز معروف میباشد. اقبال السلطنه یکی از حاکمان قدرتمند زمان مظفرالدین شاه قاجار بود. جذابترین و محبوب ترین بخش کاخ قسمت داخلی ساختمان اصلی آن است که توسط المان های بسیار زیبایی مزین شده و در کنار لوازم و اثاثیه سردار تیموری به مکانی جذاب برای گردشگران تبدیل شده و اکنون کاربری آن به عنوان موزه فعال میباشد.
با توجه به اسناد تاریخی ساخت این بنای زیبا و درواقع تزئینات داخلی سالن های هفت گانه کاخ موزه جوق در طی سی سال انجام شده است!
مجموعه کاخ موزه باغچه جوق توسط باغی مملو از درختان کهن سال و انبوه احاطه شده و وسعت آن به یازده هکتار می رسد. این موزه از آن دست مکان هایی است که حتی افرادی که علاقه به تماشای اشیای تاریخی ندارند، با دیدن فضای سالن ها و اشیا نفیسی که در مجموعه نگهداری میشود شگفت زده خواهند شد و ویژگیهای منحصر به فرد هنر و معماری به کاررفته در ساختمان آن، هر فردی را مجذوب خود خواهد کرد. جوق در زبان ارمنی مردم این منطقه به معنی ده میباشد و به علت قرار گیری این مجموعه تاریخی در روستای باغچه جوق نام کاخ موزه باغچه جوق را برای آن برگزیدند.
کاخ موزه باغچه جوق با مساحت 2500 مترمربع دارای دو طبقه است و پلان معماری اواخر دوره قاجار کاملا در آن پیداست. مجموعه بی نظیر کاخ موزه باغچه جوق آنقدر پتانسیل های ویژه و منحصر به فرد داشت که در زمان حکومت پهلوی، دولت تصمیم به خریداری آن نمود. این کاخ موزه در سال 1353 از انحصار خانواده تیموری به دولت منتقل شد و پس از تعمیرات و اقدامات لازم جهت رفع خطرات احتمالی در سال 1358، برای بازدید عموم مردم آماده شد و از آن پس نام کاخ موزه را بر این مجموعه نهادند. از سال 1366 هجری شمسی نیز این کاخ موزه تحت اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفت.
در بدو ورود اولین تصویری که با آن مواجه خواهید شد استخر بزرگ باغ است که آب آن توسط جوی آبی به بخش های مختلف باغ سرازیر میشود و صحنه زیبایی خلق میکند. پس از استخر مجموعه، ساختمان با شکوه آن چشمان هر بیننده ای را محو خود میسازد. بنای دو طبقه که نمای بیرونی آن توسط چند مجسمه گچی احاطه شده و قسمت نردههای گچی لبه بام و سردر را به زیبایی آراستهاند. هنگام ورود به ساختمان کاخ، کالسکهای که متعلق به سردار تیموری و محل سخنرانی ایشان است جلب توجه میکند.
معماری کاخ ترکیبی از معماری غربی اروپایی مخصوصا معماری کشور روسیه در اواخر سده نوزدهم و معماری سنتی ایرانی است. گچبری موجود در ساختمان کاخ توسط اساتید به نام ایرانی انجام شده و آئینهکاری آن در مقایسه با بسیاری از کاخ ها در سطح بالاتری قرار دارد. دور تا دور عمارت در قسمت بالای آن مجسمهها و گلدانهایی دیده میشود که عمدتا جای چراغ قرار گرفته اند. جنس پایه ستونها و گلدانهایی که در قسمت های مختلف کاخ موزه باغچه جوق قرار دارند از سنگ خاراست.
از نکات جالب درمورد این عمارت این است که اولین گرامافونی که وارد ایران شد در این مجموعه نگهداری میشود و طول قسمت بوق آن 60 سانتیمتر اندازه گیری شده و ارتفاع پایه آن بیشتر از یک متر میباشد.
با گشت و گذار در این کاخ متوجه میشویم که همه چیز، حتی کوچکترین اجناس در بهترین کیفیت هستند که از آنها میتوان به مبلهای زیبا و نفیس، پردههای زربافت، کاغذ دیواری اعلا، چندین تختخواب به همراه تشکهایی با پر قو، نقاشی سقف اتاقهای کاخ، رنگآمیزی بی نقص سالنها، لوسترهای کریستالی و ظروف چینی گران قیمت اشاره کرد. همچنین این تجملات در قسمت فضای حیاط نیز دیده میشود، در قسمت حیاط مجموعه درختان میوه، حوض نسبتا بزرگ، گلکاری های هنرمندانه، درختان زینتی و... کاخ های رویایی فیلم ها را برای هر بازدیدکننده تداعی میکند.
نقاشی های رنگارنگ و چشم نواز که در جای جای اتاق ها و سالن ها ترسیم شده اند، از قسمت های زیبای مجموعه کاخ موزه هستند. نکته جالب در مورد این نقاشیها این است که هر کدام از آنها موضوعی هماهنگ با فضای اجتماعی، سیاسی و یا فرهنگی آن زمان دارند. برای مثال نقاشی هایی که روی سقف اتاق ناهارخوری یا همان پذیرایی از میهمانان خارجی و ایرانی رسم شده با فرهنگ جامعه غربی و ایرانی تناسب دارد و یک تصویر به صورت سفره ایرانی با چلو کشیده شده و تصویر دیگر میز پذیرایی فرنگی به همراه نوشیدنی ها و غذاهای مختلف است. سالن ناهارخوری در طبقه اول قرار دارد و به آن اتاق سبز نیز گفته میشود.
در آن دوره تالار وسیع و مرتفع کاخ مهم ترین قسمت آن محسوب میشد و محلی برای برگزاری جشنها و مراسمهای مختلف بوده است. این بخش معروف به تالار آیینه یا حوضخانه میباشد و توسط گچ بری ها و و آیینه کاریهای مرسوم در معماری قاجار و با داشتن حوضی زیبا به زیبایی آراسته شده است. تمام هنرها و واحدهای معماری بر محور این تالار زیبا پیاده شده اند و نوع آرایش و مصالح و نوع درب و پنجره های آن به شیوه خاصی ساخته شده است.
میتوان توسط راهپلههایی که در دو سوی بنا قرار دارند به قسمت های دیگر مانند دفتر کار، شاهنشینها و اتاق خواب دسترسی یافت و در قسمت راهپلهها هم از تزئینات مضایقه نشده و چندین مجسمه سنگی زیبا تعبیه شده است.
اشیا موجود در موزه عمدتا توسط کشورهای فرانسه، اتریش، لهستان و روسیه ساخته شدهاند که عبارتند از آیینه های سنگی با قاب های استیل مشکی و طلایی منبت کاری شده، کاناپه های اطلسی، پرده های رنگین اطلسی که به صورت توری زری با طرح های مختلف دوخته شده با جنس پشمی، پاروانی ساخته شده از استیل طلایی سه تکه و پارچه اطلسی که با نقوش گل و بوته مزین شده ساخت فرانسه، دستشویی متحرک لگن دار از جنس چینی مرغوب و تزئینات از جنس استیل گلدار با رنگ طلایی ساخت روسیه، قاب عکس های خانوادگی سردار تیموری، جالباسی و کمد از چوب گردو با منبت کاری زیبا با روکش اطلس ساخت اتریش.
امروزه چند اتاق موجود در طبقه همکف به موزه مردم شناسی، اشیای تاریخی و نیز نمایشگاه جاذبه های تاریخی استان آذربایجان غربی اختصاص دارد. آشپزخانه کاخ یا همان ساختمان سنگی نیز در قسمت دیگری از باغ مجموعه جوق ساخته شده و امروزه به عنوان دفتر میراث فرهنگ و گردشگری ماکو مورد استفاده قرار می گیرد.
بخش های دیگر کاخ موزه باغچه جوق ماکو شامل حمام، ساختمان های گلخانه، نگهبانی و انباری می باشد.
کاخ موزه باغچه جوق ماکو یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی استان آذربایجان غربی است و در تاریخ 11 تیر ماه سال 1375 هجری شمسی با شماره ثبت 1739 در لیست آثار ملی ایران قرار گرفته است.
مسیر رسیدن به کاخ موزه باغچه جوق
این مجموعه جذاب در شهر ماکو با پیشینه تاریخی غنی در استان آذربایجان غربی و در نزدیکی مرز بازرگان قرار دارد. برای رسیدن به این مکان باید به 6 کیلومتری شهر ماکو و روستای باغچه جوق رفته و تقریبا پس از 2 کیلومتر از جانب غرب جاده اصلی بازرگان به مسیر ادامه دهید. کاخ موزه در این مسیر و در دامنه کوه چرکین و چشمه کلیسه قرار دارد.
بازدید از کاخ موزه باغچه جوق
فصل بهار زمان مناسبی برای سفر به آذربایجان غربی و بازدید از کاخ موزه باغچه جوق و جاذبه هایی همچون عمارت شهرداری ارومیه، آبشار سوله دوکل و قره کلیسا میباشد.
کاخ موزه در همه ایام به جز تعطیلات رسمی شهادت در ایران تعطیل است.
اقامت در آذربایجان غربی
جهت اقامت در این استان میتوانید به سایت ویلاجار مراجعه کرده و اجاره ویلا در استان آذربایجان غربی را انتخاب کنید.
دوشنبه 30 مهر 1403
متاسفانه مرمت با شکل اول بنا در برخی از قسمت ها متفاوت است
اگر برای بازدید رفتید حتما پول نقد همراهتان باشد چون ممکن است دستگاه پوز برای دریافت ورودی خراب باشد
شنبه 09 تیر 1403
سه شنبه 19 مهر 1401
چهارشنبه 17 آذر 1400
چهارشنبه 06 مرداد 1400
یکشنبه 23 خرداد 1400
چهارشنبه 19 خرداد 1400