باغ دیوانخانه که به باغ چهلستون اشرف نیز شهرت دارد در بهشهر واقع در استان مازندران می باشد و در سال 1356 در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
هم اکنون شهرداری بهشهر در این باغ قرار دارد و این باغ به پارک عمومی تبدیل شده است. این باغ در دامنه شمالی کوه برزو از شمال به جنوب و به دستور شاه عباس در سال 1021 هجری قمری ساخته شده است و محلی برای تشریفات و همچنین پذیرایی از مهمانان شاه عباس بوده است.
دو خیابان اصلی در این باغ وجود دارد که در محور طولی چشماندازی به سوی شمال و دریا دارد و در محل تلاقی این دو خیابان، استخر بزرگ باغ قرار دارد. در بخش جنوبی باغ نیز آب نهر با عبور از چهار حوضچه، از زیر بنا گذشته و در مقابل نمای شمالی، از آبشار کوچکی سرازیر و به داخل استخر بزرگ باغ که در مقابل عمارت قرار دارد می ریزد.
در زمان شاه عباس اول گودالهایی به دور استخر برای قرار دادن شمع ایجاد کرده بودند که در هنگام تشریفات، آنها را روشن میکردند و به همین دلیل آن را حوض نور مینامیدند.
باغ چهلستون اشرف از پوشش گیاهی متنوعی از قبیل درختان سرو (به صورت خطی در امتداد محورهای اصلی باغ)، نارنج، پرتقال، لیمو، خرمالو (در کرتهای مختلف باغ)، چنار، شاه بلوط، توت، انار و گلهای مختلفی چون رز را شامل می شود.
پیتر دلاواله جهانگرد ایتالیایی 6 سال پس از شروع بنای اشرف از این مکان بازدید کرد و به دیدار شاه عباس رفت و بعدها در سفرنامه خود از باغ چهلستون اشرف این گونه یاد کرد:
اطراف شهر باز است و جز قصر شاهی که هنوز ساختمان آن به اتمام نرسیده و باغهای مربوط به آن و یک خیابان پر از دکان و مغازه و چند خانه که بدون نظم در وسط درختان ساخته شده و اطراف آنرا زمینهای وسیعی احاطه کرده اسـت چیز دیـگری در آن وجـود نـدارد . در این محل چشـمه های آب شیـرین و زلال زیاد است و به اندازه ای در آنجا درخت وجود دارد که خانه ها میان آن گم شده است و من موقع نوشتن یادداشت روزانه خود تردید داشتم که آیا باید اشرف را شهری در میان جنگل بنویسم یا آنرا جنگلی بدانم که بعلت سکونت افراد حالت شهر به خود گرفته است.
و در رابطه با ویژگی های این عمارت اینگونه نوشت:
این باغ که باغ شاه یا دیوانخانه نامیده می شود عبارت از مربعی است که در انتهای جلگه و در پای تپه های پر درخت واقع شده و پشت کاخ است. در بالای همین تپه هاست که شاه دستور داده خانه های زیادی که جزو عمارت باغ محسوب می شوند بنا کنند. دیوانخانه در وسط باغ واقع شده و عبارت از بنایی است که طول آن سه برابر عرض آن است. جلوی این بنا کاملاً باز است ولی در عقب و طرفین آن دیواری است که از پنجره های متعدد پوشیده شده است. فاصله کف عمارت از سطح زمین دو پله است و قسمت باز بنا درست رو به شمال یعنی پشت به طرف درب ورودی است . جلوی بنا خیابانی طولانی و سنگفرش قرار گرفته که در وسط آن جویی جاری است و از حوضی که در جلوی دیوانخانه ساخته شده دائماً آب به سوی این جوی جاری است.
این بنای تاریخی در حادثه حریقی از بین رفت و در زمان نادر شاه عمارت دیگری در آن محل ساختند و نام آن را چهلستون گذاشتند که در گذشته نیز به همین نام شهرت داشت. این عمارت فقط دارای 12 ستون می باشد اما علت آن که این عمارت به چهلستون شهرت یافته این است که مردم ایران عدد چهل را بعنوان مترادفی برای تعداد زیاد به کار میبرند.
عمارت دیوانخانه که هم اکنون در اختیار شهرداری بهشهر است بر اساس آنچه که جهانگردان و مسافران گفته اند دچار تغییرات فراوانی شده است و بر اثر گذر زمان، استخر بزرگ مقابل عمارت به فضای سبز تبدیل شده است.
بهشهر و به عبارت دیگر اشرف البلاد با آثاری به جا مانده از دوران صفویه نمایانگر شکوه و عظمت تاریخی است که روزگاری در این منطقه وجود داشته است. در دوران حکومت خاندان صفوی به خصوص شاه عباس به دلیل ارادتی که به مادرش خانم اشرف الملوک داشته بناها و اماکن بسیاری را برای تفریح و استراحت در این شهر احداث کرده که با گذشت زمان و پس از فروپاشی دوران حکومت صفوی، بسیاری از این بناها از بین رفت اما امروزه با مرمت این مکان ها که نشانگر شکوه و عظمت تاریخ ایران می باشند، آنها به مناطقی برای جذب توریست و گردشگر تبدیل شده اند.
برای دسترسی به کاخ چهلستون اشرف می بایست به مازندران و سپس به بهشهر سفر کنید.
پنج شنبه 18 خرداد 1402
چهارشنبه 03 خرداد 1402
سه شنبه 02 آذر 1400
دوشنبه 28 تیر 1400
دوشنبه 10 خرداد 1400
یکشنبه 05 اردیبهشت 1400
سه شنبه 12 اسفند 1399
شنبه 11 بهمن 1399
سه شنبه 02 دی 1399
شنبه 15 شهریور 1399
یکشنبه 18 خرداد 1399