کاشان به هنر، فرهنگ و دین شناخته شده است. مردمانی دین دار با فرهنگی غنی که بناها و هنرهای خویش را برای تمام جهانیان به یادگار گذاشته اند. نشانه هایی از صلابت و سلامت روح، در تمام آثار به جا مانده در این شهر تاریخی قابل رویت هستند. بوی معطر خاک و زیبایی خانه های قدیمی کاشان، طراوت باغ تاریخی فین و بازار تاریخی بزرگ، ارکانی جدا نشدنی از معماری متعالی شهر و منطقه فرهنگی کاشان هستند که روزگاری گذرگاه کاروان های عبوری جاده ابریشم بوده اند. صدها بنای تاریخی و امامزاده و… از جمله جاذبه هایی است که گردشگران و مسافران را به سوی کاشان میکشاند.
خانه طباطبایی ها، از جمله خانه های باستانی شهر کاشان می باشد که هنر معماری ایران را به نمایش گذاشته است. این خانه تاریخی در سال 1250 هجری قمری و توسط حاج سید جعفر طباطبایی از بازرگانان نطنزی مقیم کاشان در محله سلطان امیر احمد بنا شده است.
معمار این بنا استاد علی مریم کاشانی و گچ بری ها و نقاشی های بی نظیر آن به دست شاگردان میرزا ابوالحسن صنیع الملک غفاری کاشانی و زیر نظر وی صورت گرفته است.
خانه طباطبایی ها همانند دیگر بناهای تاریخی آن دوره به تزئینات مجلل و باشکوه مزین شده و دارای اصالت معماری و طراحی متناسب با فرهنگ و اقلیم خاص منطقه می باشد.
این خانه تاریخی دارای سه بخش اندرونی، بیرونی و بخش ویژه ای برای خدمه در مساحتی 4700 متری دارای 40 اتاق، 4 حیاط، 4 سرداب (زیرزمین)، 3 بادگیر و 2 رشته قنات است.
معماری خانه طباطبایی ها به شیوه معماری حجاب دار، گودال باغچه، متقارن و درون گر است. معماری گودال باغچه به این شکل است که باغچه ی خانه در گودی قرار می گیرد. به این صورت بنا هم از نظر استحکام و مقابله با زلزله مقاوم می شود و هم آب رسانی به بنا آسان می گردد و همچنین از رطوبت بنا برای رشد گیاهان استفاده می شود. وقتی بنا در دل خاک باشد (یعنی به صورت گودال باغچه ساخته شود) خانه در عایق حرارتی قرار می گیرد و موجب می شود که خانه نه زود گرم شود و نه زود سرد شود.
از چهار حیاط این خانه یک حیاط مرکزی، مربوط به قسمت بیرونی، دو حیاط برای اندرونی و یک حیاط هم به خدمه تعلق دارد.
قسمت اندرونی خانه شامل اتاق پنج دری ساده در مرکز که دو حیاط در دو سوی آن و دارای سرداب هایی است که بادگیر ها هوا را در آن جریان می دهند. این بخش از خانه، محل سکونت خانواده مرحوم طباطبایی بوده است. حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر و تعداد اتاق های آن بیشتر می باشد و دارای سرسرای پذیرایی مجزایی است. در زیر قسمت اندرونی مخصوصا اتاق مرکزی، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصر به فرد خود است و به علل مختلفی مانند وجود بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کار رفته در بدنه، دو جداره بودن بدنه، وجود حوضی که قبلاً در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه حدود 8 تا 10 متر و نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیر زمین می شود، موجب اختلاف دمای 15 تا 20 درجه بین زیر زمین و بیرون می گردد.
قسمت بیرونی خانه شامل تالار بزرگ (اتاق شاه نشین) در مرکز با نورگیرها و پنجره های مشبک رنگی و پنجره های کناری دو جداره که عمودی باز و بسته می شوند. این اتاق به نقاشی، آیینه کاری و گچ بری های جالبی از جمله پنجره های مشبک گچی مزین شده است. در دو طرف اتاق شاه نشین، اتاق های گوشواره بنا شده اند و در جلوی اتاق شاه نشین، ایوانی با آیینه کاری و گچبری های جالب دیده می شود. در دو سوی تالار بزرگ، دو حیاط خلوت و نور گیر به صورت قرینه ساخته شده اند که دارای تابلو های فوق العاده زیبای نقاشی می باشند و از نفیس ترین آثار هنری این دیار به شمار می آیند.
آن طور که از اسناد و قراین پیداست، هنرمند بزرگ و نقاش باشی دربار ناصرالدین شاه قاجار، میرزا ابوالحسن غفاری کاشانی ملقب به صنیع الملک با مالک خانه طباطبایی ها دوستی نزدیک و مراوده خانوادگی داشته است و بنا بر احترامی که نسبت به مرحوم طباطبایی داشته در اجرای گچ بری ها و ترسیم نقاشی های این خانه نظارت کرده، که این مطلب موجب ارزش و اعتبار هر چه بیشتر خانه طباطبایی ها می باشد.
برای تأمین آب خانه طباطبایی ها، از دو رشته قنات دولت آبادی و نصر آبادی استفاده شده است. این خانه باستانی 5 درب ورودی دارد که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم می گردد. راهروهای ورودی دارای پیچ و خم های متعددیست که علت آن، شکستن اختلاف ارتفاع و نداشتن دید مستقیم می باشد.
خانه تاریخی طباطبایی ها توسط هیئت امنای مرمت و احیای ابنیه تاریخی کاشان خریداری و طی سال های 1373 تا 1376 با همکاری شهرداری و میراث فرهنگی کاشان و با پشتیبانی مسئولان وقت وزارت و معادن و فلزات طبق نقشه اصلی مرمت و بازسازی شد. مجموعه تاریخی خانه طباطبایی ها هم اکنون، زیر پوشش سازمان رفاهی و تفریحی شهرداری کاشان می باشد و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
برای دسترسی به خانه تاریخی طباطبایی می بایست به استان اصفهان، شهرستان کاشان سفر کنید و از این خانه باستانی در محله سلطان امیر احمد، خیابان علوی دیدن نمایید.
سه شنبه 25 آبان 1400
شنبه 06 شهریور 1400
چهارشنبه 23 تیر 1400
شنبه 08 خرداد 1400
چهارشنبه 27 اسفند 1399
یکشنبه 10 اسفند 1399
سه شنبه 07 بهمن 1399
دوشنبه 01 دی 1399
شنبه 17 خرداد 1399