باغ ارم شیراز یکی از زیباترین باغ های کشور است و سالانه توسط بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی بازدید می شود.
این باغ با سروهای سر به فلک کشیده، گل های بسیار زیبا و متنوع، درختان گرمسیری و همچنین آب و هوای دلکش خود، مورد توجه علاقمندان طبیعت قرار دارد. در این باغ درخت سرونازی روییده که شهرت جهانی دارد.
علت نام گذاری این باغ به ارم، حکایتی بس شنیدنی دارد. به فرمان شداد پسر عماد فرمانروای عربستان جنوبی به منظور رقابت با بهشت، عمارت و باغی عظیم بنا شد. شداد چون وصف بهشت را شنید بر آن شد که باغ ها و کاخ هایی به اوصاف آن بسازد و دستور داد تا طلا و زبرجد و یاقوت فراهم آوردند و صد نفر مهندس که با هر کدام هزار کارگر کار می کرده مشغول به کار شوند. پس در دمشق یا اسکندریه و یا در یمن بین صنعا و حضر موت، شهری یا باغی بهشت مانند ساخت ولی چون خواست با لشکریانش وارد آن بهشت شود در نزدیکی شهر دهشتی همه را عارض شد و هلاک گردیدند و بهشت او هم در اعماق زمین فرو رفت. قرابت لفظی ارم و آرم بعضی مفسرین را معتقد ساخته که ارم با آرامیان مرتبط و شهر دمشق همان شهر ارم است. به هر حال پس از آن که شهر ارم همراه باغ و عمارتش به هر علتی در اعماق خاک فرو رفتند، به یادگار آن که مانندش ساخته نشده بود و داستانش نیز در تاریخ عبرتی برای مردمان گردیده، بوستان ها و گلستان های زیادی را پس از آن ارم نامیده اند که از جمله آنها، باغ ارم شیراز است.
باغ ارم از دوره سلجوقیان و در تمام دوره های آل اینجو، آل مظفر و گورکانیان وجود داشته است. از آنجایی که بسیاری از باغ های شیراز به دست اتابک قراچه، حاکم فارس در دوره حکمرانی سنجر، پسر ملکشاه سلجوقی ساخته شده است، احتمال می رود که باغ ارم نیز به دستور و خواست وی بنا شده باشد.
ساختمان اصلی باغ ارم از سه طبقه تشکیل شده است. تالار حوضخانه در طبقه زیرین و در طبقه دوم در وسط ساختمان، ایوانی بزرگ با دو ستون بلند قرار دارد که در دو سوی آن دو ایوان کوچک دیده می شود. عمارت وسط، هسته مرکزی این باغ محسوب می شود و جالب توجه ترین جنبه باغ است. این عمارت از سه طبقه با تزئینات فراوان تشکیل شده است. اتاق های طبقه زیرین که تقریباً زیرزمین هستند، محلی است برای استراحت در روزهای گرم تابستان. تزئینات این اتاق ها، کاشی کاری های رنگین است. دو طبقه بالایی دارای ستون هایی است که از تخت جمشید الهام گرفته شده اند. در پیشانی بنا، دو نیم دایره در دو طرف، و یک تابلو بزرگ در وسط قرار گرفته که از 3 هلال روی هم تشکیل شده اند. این تابلو، تصاویری از شاهنامه فردوسی و نبرد شاهان قاجار را به تصویر کشیده است. این بنا بیش از هفتاد سال به خان های قشقایی تعلق داشت و در دوران پهلوی مصادره شد.
عمارت اصلی باغ ارم، نمونه ای کامل از هنر معماری دوره قاجاریه می باشد. شیوه معماری عمارت باغ ارم شیراز که در دوره پادشاهی ناصر الدین شاه قاجار بنا شده، همچون سایر بناهای آن دوره از اصلوب معماری زندیه و صفویه پیروی شده است. حتی نقوش کاشی های نمای عمارت نیز تقلید کاملی از تصاویر روی دیوارهای یکی از عمارات عهد صفویه می باشد.
در نمای عمارت نیز از کاشی های دوران زندیه و قاجاریه استفاده شده که دارای طرح هایی زیبا و بی نظیر هستند و به اصطلاح به آنها کاشی هفت رنگ گفته می شود.
عمارت باغ ارم شیراز از هنر نقاشی نیز بی بهره نمانده است، سقف دو سالن طبقه سوم ساختمان که با تیرهای چوبی و تخته های منظم پوشیده شده، دارای نقاشی های زیبا و بسیار نفیسی می باشد. در این نقاشی ها گل و بوته و طرح های اسلیمی و تابلوهای متعدد از شکارگاه ها و چهره زنان و تصاویری از قصرهایی به سبک اروپایی به تصویر کشیده شده است. هنر ظریف نقاشی روی سقف که اهل این فن آن را مرجوک می نامند در دوره قاجاریه در شهر شیراز کاملا رایج بوده است.
باغ ارم شیراز با مساحت سه هکتاری خود، دارای انواع گل های زینتی و گونه های گیاهی است و به همین علت باغ گیاه شناسی دانشگاه شیراز می باشد که در حال حاضر از محوطه باغ به عنوان باغ گیاه شناسی در گسترش آموزش و پژوهش علوم گیاهی استفاده می گردد. باغ گیاه شناسی آن در اختیار دانشکده کشاورزی و ساختمان باغ در اختیار دانشکده حقوق می باشد.
درختان این باغ را که از لحاظ پوشش گیاهی بسیار غنی و زیبا است، می توان به دو دسته مثمر و غیر مثمر تقسیم کرد. درختان غیر مثمر باغ شامل سروناز، کاج، افرا، ارغوان، بید مجنون، سیاه بید، زبان گنجشک، بید مشک، سپیدار، و اکالیپتوس هستند که سروناز آن با ارتفاع 35 متر، بلندترین سروناز شیراز می باشد. در ختان مثمر باغ نیز انار، ازگیل، نارنج، خرمالو، گردو، زردآلو، بادام، سیب، به و گلابی می باشند. محصول اصلی درختان میوه دار باغ، انار و مرکبات است.
لازم است بدانید که باغ ارم شیراز در سال 1353 در فهرست آثار ملی کشور و در سال 2011 در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
برای دسترسی به باغ ارم شیراز می بایست به استان فارس، شیراز، خیابان ارم سفر کنید.
دوشنبه 24 آبان 1400
چهارشنبه 03 شهریور 1400
چهارشنبه 23 تیر 1400
چهارشنبه 05 خرداد 1400
چهارشنبه 01 اردیبهشت 1400
چهارشنبه 06 اسفند 1399
سه شنبه 07 بهمن 1399
یکشنبه 30 آذر 1399
سه شنبه 13 خرداد 1399