موزه ملی کاشان در مجاورت باغ فین کاشان و بر روی مخروبه های باقی مانده از ساختمان خلوت نظام الدوله (داماد فتحعلی شاه) بنا شده و در شمار قدیمی ترین موزه های کشور قرار دارد.
این خلوت در سال 1242 هجری قمری بوسیله علی محمد خان صدر اصفهانی (داماد فتحعلی شاه و حاکم کاشان) ساخته شده بود که به علت حفظ و نگهداری نادرست و شرایط نامناسب در دوره های متعدد، به متروکه ای تبدیل شد.
در سال 1337 هجری شمسی، انجمن حفاظت آثار تاریخی کاشان تصمیم گرفتند که در مجموعه باغ فین کاشان، موزه ای را در جهت معرفی فرهنگ با اصالت و پیشینه تاریخی منطقه کاشان احداث نمایند.
در نهایت موزه کنونی کاشان با کمک خیرین و علاقمندان، طی 5 سال احداث شد. چندین سال بعد، استاد حاج ابوالقاسم قلمانی، هفده ستون را به چهار سوی موزه اضافه کرد و در نهایت موزه در سال 1346 هجری شمسی افتتاح گشت.
همچنین در سال 1385 هجری شمسی، موزه به طور موقت تعطیل گشت تا مرمت گردد و در اولین روز سال 1390 هجری شمسی مجددا آغاز به کار کرد.
از ویژگی های بارز موزه ملی کاشان این است که می توان آن را از قدیمی ترین موزه های ایران دانست که ساختمان آن فقط برای ایجاد موزه طراحی شده و در جمع آوری آثار آن، مردم فرهنگ دوست منطقه کاشان، نقش به سزایی داشته اند.
موزه ملی کاشان در بخش غربی باغ فین کاشان و در زمینی به مساحت 700 متر مربع و زیر بنای 570 متر مربع واقع شده است. پلان ساختمان به شکل مربع و حجم های آن با فضاهایی متقارن که الهام گرفته از معماری ایرانی می باشد، ایجاد شده است.
بنای موزه در دو طبقه و یک زیرزمین تشکیل شده است. از طبقه همکف به منظور نمایش دادن آثار، استفاده شده که چهار پله از سطح محوطه باغ بالاتر می باشد و پس از طی کردن پله ها و ایوان، راهرو و سالن موزه قابل رویت است. ورودی زیرزمین (مخزن موزه) در سمت راست راهرو و اتاق کنترل در سمت چپ راهرو می باشد.
فضای نمایشی موزه دارای تالارهای متعددی می باشد که مسیر بازدید از بخش باستان شناسی (سمت راست) شروع و در بخش معاصر پایان می پذیرد.
معماری ایرانی در طراحی موزه یکی دیگر از ویژگی های مهم این موزه به شمار می آید. سقف گنبدی و وجود چهار نورگیر در چهار سوی زیر گنبد، همگی نشان دهنده معماری اصیل ایرانی می باشند.
برای معرفی موزه از دو کتیبه کاشی کاری استفاده شده که یکی از آنها کتیبه ای به خط طلایی است که در بالای سردر ورودی موزه و با این متن نگاشته شده : موزه ملی کاشان، بنیاد یکهزار و سیصد و چهل و شش؛ دیگری کتیبه ای به خط نستعلیق می باشد که در داخل و مقابل درب ورودی، تاریخچه احداث موزه در آن ثبت شده است.
بخشی از آثار به نمایش گذاشته شده در موزه، اهدایی هنرمندان کاشان، بخشی از موزه های ملی ایران و هنرهای تزئینی تهران می باشد. در واقع آثار به نمایش گذاشته شده در موزه به چهار بخش باستان شناسی، کتابت و نسخ خطی، منسوجات و معاصر تقسیم می شوند.
بخش باستان شناسی، نیز به بخش های پیش از تاریخ و دوران تاریخی و دوران اسلامی تقسیم می گردد.
در بخش پیش از تاریخ و دوران تاریخی، کشفیات تپه های باستانی سیلک کاشان که در جریان کاوش های باستان شناسی پروفسور گریشمن و طرح بازنگر دکتر صادق ملک شهمیرزادی بدست آمده و نیز تعدادی آثار سفالی و فلزی مکشوفه از تپه های اسماعیل آباد، خوروین قزوین، لرستان و جلگه خوزستان و در بخش دوران اسلامی سفال های لعاب دار ساده و رنگی کاشان و گرگان، آثار سنگی و ظرف های شیشه ای ظریف و زیبا و تعدادی کاشی با لعاب فیروزه ای و زرین فام و همچنین آثار فلزی دوره ایلخانی و صفوی به نمایش درآمده است.
از آنجایی که کاشان در دوره های صفویه و قاجاریه از مراکز مهم صنعت پارچه بافی ایران بوده به طوریکه مخمل و زری کاشان به دیگر کشورها صادر می شده است، در بخش دوم موزه یعنی منسوجات، نمونه هایی از پارچه های مخمل و زری بافت قدیم و جدید این سرزمین را به نمایش گذارده اند.
بخش سوم موزه شامل کتابت و نسخ خطی است که در آن، نسخ و مرقعات نفیسی از دوره های مختلف و با خطوط متفاوت به نمایش گذارده شده که در میان آنها می توان به سه جلد قرآن به خط کوفی اولیه و دو جلد در قطع جیبی و وزیری با خط و تذهیب بسیار زیبا و به چند نمونه از فرمان های شاهان قاجاری اشاره کرد.
بخش پایانی موزه نیز به آثار معاصر تعلق دارد که شامل گلدان لعابدار منقوش به تصاویری از داستان های اسطوره ای، کاشی های معرق و مشبک، خاتم کاری های استاد صنیع الخاتم و چند هنرمند دیگر است که اغلب اهدایی خود هنرمندان می باشند.
برای دسترسی به موزه ملی کاشان می بایست به استان اصفهان، شهرستان کاشان، باغ فین واقع در خیابان امیر کبیر سفر نمایید.
یکشنبه 22 مهر 1403
یکشنبه 23 آبان 1400
سه شنبه 02 شهریور 1400
سه شنبه 22 تیر 1400
سه شنبه 04 خرداد 1400
سه شنبه 31 فروردین 1400
سه شنبه 26 اسفند 1399
چهارشنبه 06 اسفند 1399
دوشنبه 06 بهمن 1399
شنبه 29 آذر 1399
سه شنبه 13 خرداد 1399