اجاره ویلا و سوئیت - آپارتمان

فارسیان روستایی در 22 کیلومتری گالیکش است که دارای جاذبه های دیدن همچون آبشار و چشمه پیرغار میباشد و در آن چندین نان محلی پخت می گردد. نان در زبان محلی فارسیان نون گفته می شود که برخی از آن ها در فصول خاص و یا مراسم خاصی کاربرد دارند که به چندی از آنها اشاره می کنیم:

• نون آقاندو
• نون کماج
• نون قرقروتی
• نون فتیر
• نون کاک یا نون شیرمال
• قتلمه یا چلپک
• نان آلزویی

فن پخت نان های آقاندو، قره قروتی و کاک در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است.

نون آقاندو

در پخت این نان، از گیاهانی که به صورت خودرو جنگلی و یا در کوه‌های اطراف روستا روییده اند استفاده میشود از جمله این سبزی ها اسفناج محلی، علف سَلمِه، اشکنو و یا سلف استفاده می گردد. این نان بیشتر در فصل بهار و تابستان پخت میشود و در تمام طول سال برای پذیرایی از مهمان و مصرف روزانه استفاده میشود. طرز تهیه این نام هم به این شکل است که در ابتدا سبزی های مورد استفاده را آب پز کرده و آب آن را با فشار دو دست می گیرند و سپس با مقدار کمی روغن و کمی ترشی آلوچه تفت می دهند. پس از اینکه خمیر نان آماه شد آن را به شکل دایره پهن کرده و سبزی تفت داده شده را روی این خمیر به شکلی پهن کرده که یک لایه نازک سبزی تمام سطح خمیر به غیر از مرکز آن را فرا بگیرد.

سپس از سه گوشه خمیر گرفته و آن را به وسط خمیر فشار می دهند تا به هم بچسبد. شکل ظاهری نان به صورت مثلث خواهد شد. پس از آن درزهای روی خمیر را با اتصال دو لبه ی خمیر به یکدیگر می پوشانند که برای بهتر چسبیدن لبه ها کمی انگشتان را خیس کنند و در آخر خمیر حاوی سبزی را داخل تنور یا گاز فر گذاشته و هنگامی که پخته شد (روی آن به رنگ قهوه ای در آمد) بیرون آورده و میل می کنند.

نون قره قروتی

یکی از نان های بسیار خوشمزه و پر طرفدار در فارسیان، نون قره قروتی است که در تهیه نون قره قروتی خمیر گندم، قره قروت، پیاز، شکر و گردو استفاده می شود. این نان نیز از دیرباز مورد توجه اهالی گالیکش و گردشگرانی که به این منطقه سفر میکردند بوده است.

قره در زبان ترکمنی به معنای سیاه است و قروت نیز ماده ای خوراکی و سفید رنگ است که از شیر تهیه می شود. قره قروت نام ماده ای خوراکی است که از شیر تهیه شده و چون شبیه قروت یا همان کشک، اما سیاه رنگ می باشد به آن قره قروت گفته می شود. این نان خوشمزه در روستاهای آزادشهر نیز پخته میشود.

برای تهیه نون قره قروتی ابتدا خمیر را آماده کرده و پهن می نمایید (می توانید از خمیرهای نانوایی استفاده کنید). قره قروت را به لایه های نازک برش زده و روی خمیر در قسمت های مختلف آن پخش می نمایید. مقداری گردوی رنده شده به همراه پیاز رنده شده و کمی شکر به آن اضافه می کنید که مقدار شکر بستگی به ترشی قره قروت دارد. یک خمیر کوچک تر از خمیر قبل را پهن نموده و روی مواد پهن شده را می پوشانید. از لبه های خمیر زیری گرفته و آن را به لبه های خمیر بالایی می چسبانید که برای بهتر چسباندن می توانید لبه های خمیر را خیس کنید. در نهایت، خمیر آماده شده حاوی مواد را داخل تنور می گذارید تا نون بپزد.

نان کاک

این نان از گذشته های دور اهمیت زیادی از جنبه تاریخی و مذهبی دارد و روش طبخ و نوع استفاده از آن در بین مردم این خطه همواره قداست و ارزش زیادی داشته است. نان کاک هم اهمیت زیادی در تغذیه آنها داشته و هم به نوعی نشان دهنده فرهنگ این مرز و بوم بوده است.

نان کاک از جمله نان های سنتی میباشد که از زمان های گذشته‌ در عید نوروز و مراسمات عروسی پخته میشد و توسط اهالی گالیکش به‌ عنوان هدیه به خانه عروس برده می‌شد. شیوه پخت این نان و اطلاع رسانی در مورد این نان بسیار ضعیف بود و در خطر حذف شدن از لیست غذایی گالیکش قرار داشت که توسط دفتر ثبت آثار به عنوان یک میراث ناملموس به ثبت رسید.

در تهیه خمیر نان کاک از آب استفاده نمی شود و به جای آب از شیر استفاده میکنند. شیر را به همراه تخم مرغ و شکر و خمیر جوش و نمک، روی آرد ریخته و هم می زنند تا خمیر آماده شود. سپس خمیر را در گوشه ای قرار میدهند تا ور بیاید. سپس خمیر را به بخش های کوچک تقسیم بندی میکنند. روی این قسمت ها سوراخ هایی ایجاد میکنند و طبخ میکنند.

نان کُماج

نون کماج که زیر خاکستر های داغ زغال نرم پخته می شوند و تا گذشته های نه چندان دور مورد توجه روستاهای گالیکش بوده است. در زمانی که در گوشه ای از اتاق ها کِـلِه یا همان اجاق هیزمی قرار داشت، نون کُماج مرسوم شد. زمانی که هیزم های داخل اجاق می سوختند و به ذغالهای نیمه سوخته همراه با خاکستر تبدیل می شدند، بهترین زمان جهت پخت نون کماج بود.

پخت این نان بسیار راحت میباشد. اول خمیر را مانند نان های معمولی آماده کرده و قبل از اینکه پف کند، ذغالهای نیمه سوخته و خاکستر ها را کنار بزنید و خمیر را داخل اجاق قرار دهید و بعد روی خمیر را به وسیله تعدادی برگ بپوشانید و اگر فویل آلومینیومی داشتید، می توانید قسمت زیرین و روی خمیر را به وسیله آن پوشانده تا خمیر به خاکستر آلوده نشود و سپس به وسیله ذغال های نیمه افروخته و خاکستر داغ روی خمیر را بپوشانید.

برای آنکه زمان لازم برای پخت نان کماج را متوجه شوید، هر چند دقیقه یکبار بخشی از ذغال ها را از روی نان کنار زده و با انگشت روی نان بزنید اگر صدای تُپ تُپ کرد نشان میدهد نان پخته شده است.

این نان به علت اینکه در ابتدا پف نکرده و یا به اصطلاح ور نیامده است، مقداری سنگینی میباشد و درصورتی که معده افراد در هضم غذا مشکل دارد بهتر است کمتر از آن بخورند.

نان فتیر

نان فتیر از نون های خوش مزه فارسیان است. فتیر معمولا در مراسمات و اعیاد پخته میشود. این نان کمی سفت و ترد میباشد و اغلب افراد مسن تمایلی به خوردن آن ندارند. به خمیر نان فتیر، خمیر مایه نمی زنند و به همین سبب پف نمی کند و ور نمی آید.

نان قتلمه یا چلپک

این نان در روغن فراوان طبخ میشود. نان چپلک در کشور افغانستان نیز پخت میشود.

نان آلزویی

در طبخ این نان از پیازهای وحشی یا تره سوقان استفاده میشود. خمیر نان را میشود از نانوایی تهیه کرد. الزوی تازه را به وسیله چاقو خرد کرده و سپس با روغن تف می دهند تا پخته شود و سپس خمیرها را پهن میکنند و الزوی سرخ شده را روی آن میریزند و ورز می دهند تا گیاه آلزو و خمیر مخلوط شوند. سپس خمیر را به قسمتهای کوچکتر برش داده و برای چند دقیقه کنار میگذارند تا قوام پیدا کند. سپس تنور را روشن میکنند تا مدتی گرم شود و سپس خمیر را پهن کرده و درون تنور قرار میدهند.

دسترسی به روستای فارسیان

برای دسترسی به روستای فارسیان می بایست به استان گلستان، 22 کیلومتری گالیکش، دهکده فارسیان سفر کنید.