ارگ سمنان که امروزه فقط دروازه ای از آن بنای تاریخی باشکوه به جا مانده، به عنوان نمادی از شهر سمنان شناخته شده می شود.
این دروازه در تقاطع خیابان های طالقانی و شیخ فضل الله نوری، در میدان ارگ قرار دارد و در زمان حکومت حاجی بهمن میرزا بهاء الدوله، فرزند فتحعلی شاه قاجار، ساخته شده و یکی از شاهکارهای معماری شهر به شمار می آید.
بر فراز این ارگ، تصویری باستانی از نبرد رستم و دیو بر کاشی های هفت رنگ دروازه نقاشی شده است که از مهم ترین ویژگی های بنا به شمار می آید.
دارالحکومه سمنان معروف به ارگ دولتی سمنان، مجموعه ای عظیم از بناها و اماکن اداره شهر بوده که بر اساس نوشته های ثبت شده در کتیبه، ساخت بنا در سال 1302 هجری قمری و در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار و انوشیروان میرزا حکمران سمنان، دامغان، شاهرود و بسطام به پایان رسیده است.
امروزه از مجموعه عظیم ارگ دولتی تاریخی سمنان چیزی به جای نمانده زیرا که در زمان حکومت رضا شاه برای ساخت و ساز خیابان ها و ساختمان های جدید، تمامی این مجموعه، به جز دروازه شمالی آن تخریب شد.
دروازه ارگ که از آن مجموعه با شکوه به جا مانده در گذشته درب شمالی ارگ دولتی بوده که هنگام تخریب ارگ به علت شکایت و پیگیری دوست داران تاریخ و فرهنگ از ویرانی این دروازه جلوگیری شده است.
این دروازه، دو نمای شمالی و جنوبی دارد که هر یک زیبایی و جلوه خاصی دارند.
نمای شمالی شامل دو اتاق در دو سو به قرینه یکدیگر، دو دالان کوچک، ایوان هایی در جلوی اتاق ها و ورودی اصلی که محل عبور و مرور بوده، می باشد و نمای اصلی این بخش از آجر است و دالان های اصلی با پلان مربع به وسیله فیلپوش ها به گنبدی کم خیز ختم می گردند. کتیبه واقع در نمای شمالی دروازه به صورت نیم دایره و در فراز ورودی با خط نستعلیق زرد رنگ بر روی کاشی های لاجوردی خود نمایی می کند و زیبایی دروازه را دو چندان نموده است.
همچنین نمای جنوبی نیز از لحاظ تزیینات کاشی کاری پر کارتر و مفصل تر از نمای شمالی می باشد که در تزئینات زیبا و بی نظیر آن از کاشی های هفت رنگ و مناره های تزئینی بی نظیری استفاده شده است. استفاده از نقوش هندسی و نقش و نگار اساطیری در بخش جنوبی، اهمیت نمای جنوبی را به عنوان دروازه ورودی شهر افزون می گرداند.
همانند کتیبه نیم دایره ای نمای شمالی، طرح نیم دایره ای بر فراز نمای جنوبی کاشی کاری شده که در آن نبرد رستم و دیو سفید به چشم می خورد. همچنین در بالای ورودی، نقش سربازان قاجاری و تسلیحات آنها کاشی کاری شده است.
از دیگر تزئینات کاشی کاری این نما می توان به نقوش افسران قاجاری و شیر و خورشید اشاره کرد. همچنین بر بالای دیوار دروازه، کتیبه ای دیده می شود که پنج سطر متوالی به خط نستعلیق سفید بر زمینه لاجوردی آن نگاشته شده که در لا به لای سطور آن، طرح و برگ های اسلیمی دیده می شود.
دروازه ارگ دارای ارتفاعی بالغ بر هفت متر و تماما از آجر می باشد. همچنین تمامی کتیبه های این بنای تاریخی از آثار سید محمد باقر طباطبایی سمنانی هنرمند مشهور سمنان در دوران قاجاریه می باشد. دربهای دروازه ارگ نیز از چوب های قطور با گل میخ های آهنی تشکیل شده است.
این دروازه تاریخی که اثری به جامانده از ارگ عظیم سمنان می باشد، نشان دهنده هنر معماری سنتی ایران بوده و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
برای دسترسی به دروازه ارگ می بایست به استان سمنان، خیابان شیخ فضل الله نوری، میدان ارگ سفر کنید.
شنبه 22 آبان 1400
سه شنبه 02 شهریور 1400
یکشنبه 24 مرداد 1400
دوشنبه 21 تیر 1400
دوشنبه 03 خرداد 1400
سه شنبه 31 فروردین 1400
سه شنبه 26 اسفند 1399
دوشنبه 25 اسفند 1399
سه شنبه 05 اسفند 1399
دوشنبه 06 بهمن 1399
شنبه 29 آذر 1399
سه شنبه 13 خرداد 1399