چشمه بل (Bel) از جمله جاذبه های شگفت انگیز کشور ایران به شمار می آید که در منطقه اورامانات قرار دارد. چشمه بل از آن جهت شگفت انگیز است که دارای حجم آب فوق العاده زیادی می باشد و قدمت بسیار طولانی داشته و آب آن جزو آب های معدنی مرغوب و کم نظیر جهان به شمار میرود، طوری مشابه این چشمه با این چنین کیفیتی تنها در چند نقطه معدود از دنیا دیده شده است. چشمه بل با آب و هوا و چشم اندازهای بکر و طبیعت بی نظیری که دارد در سال های اخیر بسیار مورد توجه گردشگران بوده است.
موقعیت چشمه بل
این چشمه در یکی از روستاهای منطقه اورامان و در مرز استان کرمانشاه در 35 کیلومتری پاوه و در ارتفاعات دهکده بل واقع شده است. در مجاورت این روستا، در جاده ای که به کوسه هجیج منتهی می گردد، آبشاری زیبا جریان دارد که به عقیده کارشناسان دارای آب عالی برای شرب می باشد. این چشمه در کوه های شاهو و در حوالی دهکده ناو و هجیج در مسیر تردد خودرو قرار دارد و به رودخانه سیروان سرازیر می گردد.
مشخصات چشمه بل
بیشترین حوضه آبریز چشمه بل در کردستان واقع است.
رودی که از چشمه بل اورامانات سرچشمه میگیرد با داشتن تنها 15 متر طول به عنوان کوتاه ترین رودخانه جهان شناخته شده است.
این چشمه در میان محلیان و به زبان کردی به کانی بل مشهور می باشد که احتمال می رود این نام را از خدای آب بابلیان باستان که بل نام داشته گرفته است.
به طور دقیق کانی بل در نزدیکی رودخانه سیروان جریان دارد و آب آن پس از خروج از قلب کوه، آبشار خروشانی تشکیل داده و به رودخانه سیروان ریخته و در نهایت وارد خاک عراق می گردد.
محل خروج آب چشمه از قلب کوه به دهانه غاری که در اثر ریزش مسدود شده شباهت فراوان دارد.
این چشمه خروشان از ارتفاعات کوهستان تخت تغذیه می گردد و وجود لایه هایی که نفوذ ناپذیر هستند و در دو کوه پیرامون خروجی چشمه بل قرار گرفته اند باعث شده است که عمده بارش هایی که در طول سال منطقه را تحت پوشش خود قرار میدهند به لایه های زمینی نفوذ کرده و از یک شاهراه اصلی از کوه دربند در دامنه و در دهانه چشمه بل خارج شود.
در گذشته بهره برداری از آب این چشمه با وجود گوارایی و حجم زیاد (حداکثر 4000 لیتر در ثانیه) مقدور نبود اما طی سال های اخیر، 3 واحد تولید آب معدنی که میتواند آب دو میلیون نفر را تامین کند و یک مزرعه پرورش ماهیان سردآبی با استفاده از آب آن راه اندازی شده است. همچنین طرحی برای انتقال آب این چشمه برای مصارف آشامیدنی روستاهای اطراف در نظر گرفته شده است.
آب چشمه بل از لحاظ کیفی در شمار بهترین آب های معدنی جهان می باشد زیرا که دارای املاحی از قبیل نیترات، کلراید، فلوراید و سختی در حد استاندارد هست. همچنین به علت واقع شدن در موقعیتی مناسب و در میان بافتی سنگی در ارتفاعی نزدیک به هشت متر در حین خروج از دهانه چشمه، منظره با شکوه و دیدنی را خلق می نماید.
در مورخ سوم مرداد 1388 سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه به منظور حفاظت از آثار طبیعی، چشمه بل شهرستان پاوه را جزو فهرست آثار ملی قرار داد.
درباره چشمه بل و مناطق اطراف
روستاهای منطقه هورامان از قدمت بالایی برخوردار هستند و ویژگیهای فرهنگی و آداب و رسوم و معماری سنتی موجب خاص بودن این مردم مهمان نواز شده است.
محققین قدمت روستاهای اطراف چشمه بل را به قرنها پیش از میلاد مسیح نسبت میدهند و عقیده دارند که اولین زندگی اقوام آریایی در کوهستانهای زاگرس به وسیله آنها شکل گرفته است.
در گذشته مردم اورامان از آب چشمه ها و رودها برای آسیاب آبی استفاده میکردند که یکی از معروفترین آسیابهای آبی این منطقه، آسیاب چشمه بل نام داشته است.
ارزش چشمه بل برای مردم منطقه اورامان بسیار زیاد است، به طوری که شاعران هورامی در اشعار خود به این چشمه اشاره ای داشته اند.
از مزایای قرار گیری این چشمه این است که تردد معلولین با ویلچر نیز امکان پذیر میباشد و آنتن دهی و پوشش شبکه موبایل برقرار است.
زیباترین مسیر و چشم انداز برای دیدن رود سیروان فاصله میان روستاهای آن ناحیه تا روستای هجیج میباشد که چون در جاده شنی قرار گرفته اند برای اوقات فراغت، ثبت زیبایی های اطراف به وسیله عکاسی بسیار مناسب و ارزشمند میباشند. رودخانه سیروان نیز با توجه به خروشان بودن مکانی مناسب برای مسابقات و تمرین قایقرانان استان کرمانشاه و مسابقات بین المللی است.
پوشش گیاهی و جانوری اطراف چشمه بل
در محل چشمه و آبشار بل، گیاهان آبزی مانند سرخس آبی و عدسک آبی یک ریشه و همینطور گیاهان کنار آبزی همچون علف هفت بند و غلات و گیاهان خشکی زی مانند بومادران، شبدر وحشی، گل گندم، شقایق وحشی و بلوط می رویند. درختان پهن برگ بلوط و درختان پسته وحشی، گل های نیلوفر کبود که در مجاورت سراب ها میرویند از زیبایی های این منطقه محسوب میشوند. گیاهان دارویی موجود در پیرامون چشمه نیز از نعمت های بی شمار منطقه کردنشین هجیج است.
از گونه های جانوری که میتوان به آن اشاره کرد، سنجاب ایرانی است که دیدن آن شما را به وجد می آورد.
در کنار رود سیروان نیز زیستگاه ماهیان و پرندگان بسیاری دیده شده که از جهت ایجاد اشتغال بسیار با اهمیت هستند و در سال های گذشته یک مزرعه پرورش ماهیان سردآبی و سه واحد تولید آب معدنی احداث شده اند.
مشکلات پیرامون چشمه بل
احداث سد داریان موجب شد این چشمه در زیر بیشتر از صد متر آب غرق شود و بیشتر جذابیت های گردشگری و فواید اقتصادی و محیط زیستی خود را از دست بدهد. ایران کشور کم آبی است که باید از نابودی منابع آب های شرب با کیفیت خود جلوگیری کند و نباید این چشمه زیبا را همانند رودخانه ای از دل کوه بیرون می آید نابود کنیم.
جاذبه های نزدیک چشمه بل
منطقه اورامانات که در استان های کرمانشاه و کردستان قرار دارد مملو از زیبایی های طبیعی است که دو نمونه از نزدیک ترین جاذبه های این منطقه به چشمه بل میتوان به روستای بلبر و روستای هجیج اشاره کرد.
مسیر دسترسی به چشمه بل
برای دسترسی به آبشار و چشمه بل می بایست به کرمانشاه، پاوه، روستای بل سفر کنید که دسترسی به آن از دو مسیر امکان پذیر می باشد، یکی آن که وارد سنندج شوید و سپس به سمت مریوان رفته و از سه راه حزب الله و از مسیر دزلی به این منطقه برسید و دیگر آن که از پاوه به نوسود و دهستان سیروان و سپس روستای هجیج رفته تا به آبشار برسید و در مسیر از دیدن جنگل های طبیعی بلوط لذت ببرید.
اقامت در نزدیکی چشمه بل اورامانات
برای اقامت میتوانید از مکان هایی که افراد محلی در روستای هجیج و اطراف در نظر گرفته اند استفاده کنید.
پنج شنبه 09 آذر 1402
چهارشنبه 19 آبان 1400
سه شنبه 02 شهریور 1400
دوشنبه 21 تیر 1400
دوشنبه 03 خرداد 1400
دوشنبه 25 اسفند 1399
دوشنبه 04 اسفند 1399
یکشنبه 12 بهمن 1399
یکشنبه 05 بهمن 1399
شنبه 29 آذر 1399
دوشنبه 19 آبان 1399
سه شنبه 13 آبان 1399
چهارشنبه 30 مهر 1399
یکشنبه 02 شهریور 1399
دوشنبه 13 مرداد 1399
سه شنبه 24 تیر 1399
یکشنبه 08 تیر 1399
شنبه 31 خرداد 1399
یکشنبه 25 خرداد 1399
سه شنبه 13 خرداد 1399