تپه مارلیک که به چراغعلی نیز شناخته شده است در فضایی باستانی واقع در شرق سفید رود و در دره گوهر رود روستای نصفی شهرستان رودبار و از جاذبه های استان گیلان به شمار می آید.
تپه مارلیک از تمدن تاریخی 3000 سال گذشته به جا مانده است و محققان حدس می زنند که این تپه در واقع آرامگاه خصوصی فرمانروایان و شاهزادگان آن زمان بوده است.
این تپه دارای مساحتی نزدیک به یک هکتار می باشد و در مجاورت باغ های زیتون و بیجارهای برنج واقع شده است. در فاصله 500 متری از تپه مارلیک، تپه دیگری دیده می شود که به 2000 سال پیش از میلاد تعلق دارد و مشخص است که تپه مارلیک در یک منطقه تاریخی قرار دارد.
در سال 1340 حفاری این تپه شروع و آثار هنری ارزشمندی در آن یافت شد. دژ پیلا قلعه که در نزدیکی تپه مارلیک قرار دارد، به دست مهاجمان به آتش کشیده شده است. این قلعه حفاری نشده اما از آثار به جا مانده در قلعه و زرگری و اسطوره پردازی بر روی آثار خود، آن را با ساکنان تپه حسنلو از لحاظ فرهنگی هم دوره دانسته اند.
در رابطه با نام این تپه نظرات متعددی وجود دارد. برخی از محققان آن را برگرفته از اصطلاحات گیلکی مار و لیک می دانند و معتقدند که این نام گذاری به علت وجود مارهای بسیار زیاد در تپه بوده است. گروه دیگری از محققان مارلیک را برگرفته از نام قوم آمارد دانسته و بر این باورند که مارلیک از دو واژه مارد (اشاره به آماردها) و لیک (قوم) تشکیل شده است. اگر این فرضیه درست باشد این تمدن به مردم آمارد متعلق می باشد.
تپه مارلیک تا سال های 1340 ناشناخته به جا مانده بود تا اینکه قاچاقچیان در سال های 1320 الی 1330 عتیقه های حاصل از دره گوهررود را در بازارهای عتیقه به فروش می رساندند. از آن پس گروهی باستان شناس با سرپرستی دکتر عزت الله نگهبان در این دره به جستجو پرداختند که این جستجوها منجر به کشف 53 آرامگاه منظم و راکنده در سطح تپه، و 5 تپه باستانی مارلیک، زینب بیجار، دور بیجار، پیلا قلعه و جازم کول گردید.
بررسی های انجام شده بر روی آثار به جا مانده از تپه مارلیک نشان می دهد که این منطقه به فرمانروایان اواخر هزاره دوم و آغاز هزاره اول پیش از میلاد تعلق داشته است. مردمان این تمدن مردگان خود را بنا بر آیین خود و همراه با اشیا گرانقدر دفن می کردند.
در تپه مارلیک 25 آرامگاه یافت شده که با توجه به بررسی ها، پژوهشگران متوجه شده اند مردگان همراه با لباس و در قبرهایی مستطیل شکل دفن می شده اند. سقف این گورها از جنس چوب بوده که در اثر گذشت زمان پوسیده و در داخل قبرها ریخته شده است.
در حفاری این قبرها انواع قمه سر تیرها، گرز، سپر و سایر آلات قتاله، ماکت های لوازم کشاورزی، تندیس هایی از زن و مرد، انواع حیوانات برنزی و سفالین، دکمه های تزئینی، انواع سرگرز، پیکان، جام های چینی، طلا، نقره و مفرغ، خنجر، شمشیر، مجسمه های برنزی و سفالی، سر نیزه، کلاه خود و آثار ارزشمند زرینی یافت شده است.
آثار به دست آمده نشان می دهد قوم ساکن در تپه مارلیک مردمانی مذهبی، جنگاور و گله دار بوده اند و در گذر زمان به کشاورزی نیز مشغول شده اند.
همچنین کاوش ها نشان می دهد که در هزاران سال پیش، بافندگی و تولید پارچه در ایران وجود داشته است. همچنین در بررسی ها آثار بنایی چهار دیواری کشف شد که نزدیک به 30 متر مساحت داشته و به نظر می رسد آرامگاه و یا معبد بوده است. همچنین جام های شیشه کشف شده در تپه مارلیک نشان از وجود صنعت شیشه سازی در آن زمان را می دهد.
وجود نقش خورشید به صورت ترنج در بسیاری از جام ها و ظروف نشان از ارزش و اعتقاد مردم آن دوره به خورشید بوده است. همچنین دفن کردن اشیای با ارزش همراه با مردگان باور آنها را به زندگی پس از مرگ نشان می دهد.
آثاری که از تپه مارلیک به جا مانده شباهت بسیاری به آثار به دست آمده از سیلک کاشان دارد و باستان شناسان معتقدند که اقوام سیلک همان مارلیک ها بوده اند که در اثر حمله آشوری ها به سیلک کاشان مهاجرت کرده و با پیوستن به مادها، نقش به سزایی در شکل گیری حکومت مادها داشته اند.
مشهورترین و مهمترین آثار به دست آمده از تپه مارلیک شامل جام گاوسر مارلیک، فنجان طلای عقاب، جام طلای سیمرغ اساطیری و گاو بالدار، جام طلای گاو و اسب، ساغر زندگی مارلیک و مهری است که بر آن نوشته ای به خط میخی حک شده و یا مهر دیگری با نقش مجلس شکار می باشد.
نمونه بی نظیری از این جستجو ها جام زرین مارلیک می باشد. این جام از زر ناب و به ارتفاع 18 سانتی متر ساخته شده است. نقش وسط جام درخت زندگی است و در دو سوی درخت دو گاو بالدار دیده می شود که در حال بالا رفتن از درخت می باشند. وضعیت بدن حیوان به حالت نیم رخ و وضعیت سر آنها از روبه رو است که نشان دهنده هنر و هویت ایرانی و مهارت هنرمندانه در آن دوره از تاریخ می باشد.
آثار بی نظیر کشف شده از تپه مارلیک در موزه های ایران، فرانسه و آمریکا نگهداری می شود.
برای دسترسی به تپه مارلیک می بایست به استان گیلان، رودبار، منطقه رحیم آباد، دهکده نصفی سفر نمایید.
شنبه 26 آبان 1403
دوشنبه 01 شهریور 1400
سه شنبه 19 مرداد 1400
پدربزرگ ها واجدادمان انسانهای خوب ودلاوروجنگجو ورزمنده بودندوازهمه لحاظ پیشرفته وصاحب دانش وصنعت بخصوص درزمینه ساخت وسایل با طلاجات
خدا رحمتشان کند وبیامرزد همگی رفتگان لا اقل نامی نیکی ازخودشان بجا گذاشتن
شنبه 19 تیر 1400
یکشنبه 02 خرداد 1400
دوشنبه 30 فروردین 1400
جمعه 13 فروردین 1400
دوشنبه 25 اسفند 1399
دوشنبه 04 اسفند 1399
یکشنبه 05 بهمن 1399
چهارشنبه 26 آذر 1399
دوشنبه 12 خرداد 1399