روستای میمند (Meymand) واقع در شهر بابک، یکی از قدیمی ترین روستاها در جهان به شمار می آید که خانه های آن صخره ای بوده و کماکان نیز پا بر جا می باشد.
روستای میمند به طور دقیق در 38 کیلومتری شمال شرقی شهرستان شهر بابک استان کرمان واقع شده و در مرکز شهرهای شهر بابک، سیرجان، رفسنجان و انار قرار دارد.
قدمت این روستای تاریخی به دوازده هزار سال پیش باز می گردد. در این روستا نقش های ده هزار ساله و سفال های شش هزار ساله ای کشف شده که همگی نشان دهنده قدمت آن می باشند.
میمند به خاطر استحکام دفاعی در گذر زمان کمتر دچار تغییرات کالبدی و اجتماعی شده است. مجموعه ای از آثار بسیار قدیمی همانند خانه های صخره ای پراکنده معبد، قلعه و برج های متعدد که به هزاران سال پیش تعلق دارند، روستای میمند را از روستا به مجموعه ای با تمدن ویژه تبدیل کرده اند.
در رابطه با قدمت روستای میمند گفته ها و نظرات مختلفی بیان شده است، عده ای بر اساس اظهارات باستان شناسی که در بیست سال قبل، سنگ نگاره هایی کشف کرده، قدمت روستا را به 12000 سال پیش نسبت می دهد. عده دیگری نیز بر اساس سفال های کشف شده از دژ میمند توسط معاونت پژوهشی سازمان میراث فرهنگی، قدمت روستا را به 2000 الی 3000 سال پیش نسبت می دهند. البته برای مشخص نمودن قدمت دقیق روستای میمند قرار بر این است تا مدارک و آثار بیشتری یافت شود.
قدمت تاریخی روستای میمند به دوره ای باز می گردد که انسان ها خدایان خود را در بلندای کوه ها جست و جو می کردند و کوه نیز نمادی برای استواری، توان، پایداری و اراده بوده است.
به طور قطع روستای دست کند و تاریخی میمند از اولین سکونتگاه های بشر در کشور بوده است، در دوره ای که انسان ها، کوه ها را مقدس می شمردند.
متأسفانه از علت ساخت و یا کسانی که این روستا را به صورت دست کند و صخره ای، بنا کرده اند اطلاعاتی در دست نیست. اما درباره پیدایش سازه های زیر زمینی میمند دو نظریه وجود دارد. اولین نظریه بیان می دارد که مجموعه میمند در قرن های هشتم و هفتم قبل از میلاد و همزمان با قوم ماد، که در غرب کشور آثار معماری صخره ای بسیاری را از خود به جا گذاشته اند، بوسیله گروهی از اقوام آریایی ایجاد شده است. همچنین احتمال می رود که سازه های صخره ای میمند از اعتقادات آیین مهر پرستی نشأت گرفته باشد زیرا که یکی از ارکان این آیین بر اساس فنا ناپذیری و جاودانگی پدیده ها است و همین عقیده آنها را به مقدس خواندن کوه ها کشانده و آنها نیز در معماری خانه های صخره ای خود، این اعتقاد و باور را نشان داده اند.
نظریه دوم، قدمت میمند را به قرن های دوم و سوم میلادی نسبت می دهد. در دوره حکومت اشکانیان در قسمت جنوبی کرمان قبیله های کوچ نشین به هر طرف کوچ می نمودند. این قبایل در دوره اشکانیان کاملا جا به جا نشده بودند و در اواخر دوره اشکانیان و اوایل دوره ساسانیان مناطق خوش آب و هوا را برای سکونت می گزیدند. همچنین در محلی به نام دژ میمند که در آن بالغ بر 150 اتاق مدور سنگی برای قرار دادن اموات ایجاد شده، صحت این نظریه را قوت می بخشد. زیرا مقبره هایی به این شکل نشان دهنده سنت ساسانیان می باشد که دخمه هایی را در منطقه ای کوهستانی و به دور از شهر و محل سکونت خود برای مردگان می ساختند.
علاوه بر این نظریه های بیان شده، سفال های کشف شده در میمند دارای قدمتی تاریخی می باشند که به دوره حکومت های اشکانی، ساسانی و اسلامی تعلق دارند.
در ساخت خانه های میمند از هیچ خشت، سنگ و آجری استفاده نشده بلکه توده هایی در دل صخره برای زندگی ایجاد شده است. در این خانه های صخره ای محل اتاق، تاقچه در اندازه های مختلف برای جای رخت خواب، ظروف، صندوق، چراغ و ... همگی در دل صخره کنده شده اند.
به این خانه های صخره ای که شامل یک یا چند اتاق و اصطبل می باشند کیچه گفته می شود. هر کیچه دارای یک ورودی مشترک بوده و در پاگرد ممکن است طویله در یک طرف و اتاق نشیمن در سوی دیگر واقع شده باشد. کیچه ها می توانند ساختار، اندازه و تعداد اتاق های متفاوتی داشته باشند.
کلیدون در دیوار مجاور درب نصب میشود که کلید را در آن می گذارند تا زبانه پشت در قرار گیرد. درجه حرارت این اتاق ها نسبت به فضای بیرون 5 درجه اختلاف دارد.
در اتاق ها، دیدون که در زبان محلی به معنای اجاق می باشد، استفاده می شود و در اثر سوختن هیزم طی سالیان دراز موجب سیاهی رنگ سقف و بدنه اتاق ها شده و همچنین باعث ایزولاسیون شدن و عمر بیشتر اتاق ها می شود. در اتاق هایی که آتش افروخته نشده، خاک سقف به آهستگی ریزش یافته است.
در دهکده میمند به صورت کلی 406 کیچه و 2560 اتاق وجود دارد. بزرگترین کیچه ها 90 متر و اندازه اتاق ها 3*4 بوده که ارتفاع دیواره های آنها بین 1.9 متر تا 2.1 متر می باشد.
اهالی روستا آداب و رسوم و زبان و گویش ویژه ای دارند که از کلمات پهلوی ساسانی ریشه گرفته است.
جالب است بدانید، روستای میمند در سال 2015 و در سی و نهمین اجلاس میراث فرهنگی یونسکو با اکثریت آرا به عنوان نوزدهمین اثر جهانی ایران در فهرست یونسکو به ثبت رسید و سازمان یونسکو این روستا را به این گونه معرفی کرد :
در انتهای دره ای در جنوب کوه های مرکزی ایران منطقه تاریخی میمند شهر بابک، واقع شده است که شیوه زندگی مردمانش از سال های دور تا به امروز به شکل سنتی همچنان در جریان می باشد. کوچ نشینانی که روزگارشان را از راه کشاورزی و دامداری می گذرانند و میان اقامتگاه های تابستانی و زمستانی خود در فصول مختلف سال در حرکت هستند. در طول فصل سرما در قسمت های انتهایی دره و در خانه های صخره ای که در دل کوه ساخته شده اند اقامت دارند.
برای دسترسی به روستای صخره ای میمند می بایست به استان کرمان، 38 کیلومتری شمال شرقی شهر بابک سفر نمایید.
چهارشنبه 16 آبان 1403
هر دو اعجاب انگیزند
روستای میمند هنوز بومیان روستا زندگی میکنند و هنوز به آداب و رسوم قدیمی خود پایبندند و به همان گویش محلی خود صحبت میکنند
یکشنبه 16 آبان 1400
یکشنبه 31 مرداد 1400
چهارشنبه 16 تیر 1400
یکشنبه 02 خرداد 1400
یکشنبه 24 اسفند 1399
یکشنبه 03 اسفند 1399
شنبه 04 بهمن 1399
چهارشنبه 26 آذر 1399
دوشنبه 12 خرداد 1399