در شهر شیراز و در شمال غربی حافظیه، در نزدیکی مجموعه هفت تنان و در مجاورت بلوار هفت تن، آرامگاه شاه شجاع قرار دارد. شاه شجاع حاکمی بسیار محبوب در میان مردم بوده تا جایی که حضرت حافظ در وصف وی شعر سروده است.
جلال الدین شاه شجاع معروف به ابوالفوارس از پادشاهان آل مظفر و معروف ترین فرد این خاندان بوده است. پدر وی امیر مبارزالدین محمد مظفر، بنیان گذار خاندان آل مظفر و مادرش ترکان مخدوم شاه، دختر شاه جهان قراختایی از سلاطین قراختای کرمان می باشد. قراختاییان از سلسله های ملوک الطوایفی ایرانی هستند که نزدیک به 83 سال بر کرمان حکومت می کردند.
جلال الدین در سال 733 هجری قمری متولد شد. وی در فتح شیراز بوسیله پدرش که منجر به انقراض حکومت آل اینجو شد، نقش عمده ای بر عهده داشت و بسیاری افتخار آفرینی های دیگر که موجب شد پدرش او را در سال 754 هجری قمری، والی کرمان نماید و پس از آن نیز به عنوان ولی عهد انتخاب شد.
شاه شجاع در ادب و هنر فضیل بود و خود ذوق شاعری داشت که همین امر موجب شد تا در دوره حکمرانی اش، دربار وی محفل شاعران باشد.
گفته می شود که وی چهره بسیار زیبایی داشته و از آن جا که این زیبایی در کنار اخلاق نیکوی وی قرار گرفته بود در میان مردم، محبوبیت فراوانی داشت. نقل شده که روزی شاه شجاع با همراهانش در حال گذر از شهر بوده اند. پیرزنی پس از مشاهده شاه یکی از بانوان خانه را که مشتاق دیدار شاه شجاع بوده با فریاد صدا زده و می گوید فاطمه خاتون بیا که شاه شجاع از کوی میگذرد. شاه شجاع که متوجه میشود دستور می دهد بایستند و وقتی همراهان علت را جویا می شوند می گوید که روا نیست آرزوی فاطمه خاتون برآورده نشود و دلش بشکند. می ایستیم تا ما را ببیند، سپس می رویم.
شاه شجاع در سال 786 هجری قمری و در 53 سالگی از دنیا می رود و بنا به وصیت وی، پیکرش را در پای کوه چهل مقام به خاک می سپارند.
شاه شجاع در طول حکمرانی 27 ساله اش در تمام جنگ هایش پیروز می گردد، بر قفقاز و بغداد نیز تسلط می یابد و وسعت ایران را به گستره ایران باستان به جز خراسان می رساند.
دوره حکمرانی شاه شجاع به عنوان دوره امنیت و آسایش مردم یادآور می شود زیرا که در میان دو دوره خون بار تاریخی یعنی حمله مغول و تیمور قرار داشته است.
بنا بر باور مورخین، تنها فردی که می توانسته بر تیمور غلبه کند شاه شجاع بوده که به علت مرگ زود هنگامش این کار صورت نگرفته است.
زمانی که شاه شجاع برای برقراری نظم در خوزستان به شوشتر سفر می کند، گزارشاتی مبنی بر پیشروی های تیمور به وی داده می شود. ایشان در نامه ای کوتاه اما قاطع پاسخی کوبنده به تیمور می دهد که این نامه امروز از اسناد افتخار آمیز تاریخ ایران به شمار می آید. متن این نامه از این قرار بوده است :
«نقض عهد و دوستی از امیر تیمور بعید است و اگر چنین امری رخ دهد، لشکر جرار و شمشیر شیر شکار و تیر جوشن گذار و بازوی کامکار در کار است. بسم الله اگر حریف مایی»
اما متأسفانه با مرگ زود هنگام شاه شجاع امنیت و آسایش از میان می رود و تیمور به ایران حمله می کند.
در زمان حکومت خاندان زندیه و به دستور کریم خان زند سنگ مرغوبی را تراشیده و بر روی آرامگاه شاه شجاع قرار می دهند و با خط خوش نستعلیق، نام و القاب شاه شجاع، سال وفات و سال نصب سنگ را با این متن بر روی آن می نگارند :
هو الحی الذی لایموت. هذا مدفن السلطان العادل الباذل المرحوم المغفور شاه شجاع المظفری و وفاته فی سنه ست و ثمانین و سبعمائه من الهجریه کما قال العارف السالک شمس الدین محمد حافظ علیه الرحمه حیف از شاه شجاع و تجدید مزاره فی شهر ربیع الثانی 1192.
در سال 1338 هجری شمسی به دست علی سامی معمار بازساز سعدیه و حافظیه و به خواست انجمن آثار ملی بر روی مقبره شاه شجاع، آرامگاهی بنا شد.
این آرامگاه، گنبدی از کاشی های فیروزه ای است که بر چهار ستون مایل با سنگ های سفید استوار گردیده و آرامگاه را بر روی صفحه ای با سه پله بنا کرده اند. فضای داخلی گنبد به کاشی های معرق کاری شده و کتیبه هایی از اشعار حافظ و خود شاه شجاع مزین شده است. در بخش خارجی گنبد نیز چهار کتیبه به خط نستعلیق از اشعار حافظ در مدح شاه شجاع دیده می شود.
در مجاورت آرامگاه، بنایی آجری تعبیه شده که اکنون از آن به عنوان کتابخانه آثار و مفاخر فرهنگی استفاده می نمایند.
لازم به ذکر است که آرامگاه شاه شجاع در سال 1354 در فهرست میراث فرهنگی کشور به ثبت رسیده است.
برای دسترسی به آرامگاه شاه شجاع می بایست به استان فارس، شیراز، شمال غربی حافظیه در حوالی هفت تنان و در مجاورت بلوار هفت تن سفر نمایید.
چهارشنبه 09 آبان 1403
چهارشنبه 12 آبان 1400
سه شنبه 15 تیر 1400
شنبه 01 خرداد 1400
یکشنبه 29 فروردین 1400
یکشنبه 24 اسفند 1399
شنبه 02 اسفند 1399
شنبه 04 بهمن 1399
سه شنبه 25 آذر 1399
یکشنبه 11 خرداد 1399