اجاره ویلا و سوئیت - آپارتمان

طولانی ترین قنات در جهان و ایران، قنات زارچ یزد است که در استان یزد قرار داشته و طول آن به 100 کیلومتر می رسد.

در بررسی ها و مطالعات انجام شده در رابطه با این قنات، قدمت آن را به سال های 1300 میلادی نسبت می دهند. بعد از ورود اسلام به ایران، مسجد جامع باستانی شهر یزد نیز در حوزه قنات زارچ بنا گردید و چند میله چاه این قنات در محدوده این مسجد واقع شد تا علاوه بر پر کردن آب انبار وسیع زیر مسجد، نمازگزاران بتوانند بوسیله پایاب برای وضو گرفتن از آب قنات استفاده نمایند که این پایاب کماکان قابل استفاده می باشد. در تاریخچه مسجد جامع یزد نیز از این قنات یاد شده و این متن آمده است؛ در قرن چهارم هجری ابوعلا کالنجار پایابی بر مسجد جامع ساخت که قنات زارچ از میان آن می‌گذشته...  .

قنات از نزدیکی روستای فهرج شروع می شود و پس از گذر از روستاهایی همچون خویدک، دهنو و اکرمیه به شهر یزد رسیده و از محله های متعددی از شهر همچون میدان امیر چقماق عبور می کند و پس از عبور از مسجد جامع، از شهر یزد خارج و به طرف زارچ حرکت می نماید. مسیر دقیق قنات به طور کامل و همچنین مشخصات آن در سند مالکیت قنات قید شده است. 

قنات زراچ دارای سه شاخه مجزا به نام های شیرین، شور، ابراهیم خویدکی دارد. تعداد میله چاه‌ هایی که در طول این سه شاخه ایجاد شده بالغ بر 1000 حلقه تخمین زده می شود و این ویژگی ها نشان از منحصر به فرد بودن قنات دارد.

شاخه شور قنات زارچ از پایاب مسجد جامع یزد عبور می کند. این پایاب نزدیک به 60 پله دارد که به قنات ختم می گردد. علت شور بودن آب این شاخه قرار گرفتن مادر چاه در منطقه آب شور می باشد که در اصطلاح محلی به آن لب شور گفته می شود. 

شاخه‌ شیرین و ابراهیم خویدکی از شاخه های خشک شده قنات زارچ می باشند و در حال حاضر تنها شاخه شور با طول 72 کیلومتر آبدهی دارد که 60 لیتر در ثانیه آبدهی دارد. 

800 خانوار کشاورزی از آب قنات زارچ استفاده می نمایند و مساحت زمین های آنان به 40 هکتار می رسد. قنات زارچ دارای 10 مالک می باشد. 

از دیگر ویژگی های قنات زارچ می توان به مربعی بودن مقطع چاه ‌های آن در مقایسه با سایر قنات ها اشاره کرد که اغلب دارای مقطع های بیضی و دایره ای هستند. این شکل چاه ها بیشتر در زمان زرتشتیان ساخته می شده است. 

مدیریت، حفظ، نگهداری و توزیع آب قنات بر عهده شورای قنات زارچ می باشد. این شورا 5 نفر عضو دارد که از سوی تمامی مالکان و شاربین قنات انتخاب می ‌شوند. دو نفر از محل سرچشمه زارچ و سه نفر از محل توده زارچ انتخاب می‌شوند. شورای قنات یک نفر را به ‌عنوان نماینده تام ‌الاختیار به مدت یک سال معرفی می‌ نماید تا از کلیه مالکین و شاربین قنات خودیاری جمع کرده و همچنین رابط بین کشاورزان و ادارات مربوطه باشد. 

این شورا 2 نفر را به عنوان میراب به منظور توزیع آب انتخاب می نمایند که یکی از آنها در محل سرچشمه و دیگری در محل توده زارچ و برای یک سال انتخاب می گردند. میراب با توجه به مالکیت فرد و بر اساس نوبت به زمین های کشاورزان آب رسانی می نماید. حجم آب سرچشمه زارچ به 6 شبانه روز آب و حجم آب محل توده زارچ به 9 شبانه روز آب می رسد. 

در سال های گذشته حجم آبدهی قنات زارچ بالغ بر 150 لیتر در ثانیه بود اما به علت حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق بی رویه در حریم آب قنات، از میزان آبدهی آن کاسته شد. 

توسعه شهر یزد طی چندین قرن گذشته، ساختمان ‌سازی در حوزه قنات، ریزش سقف و دیواره مجرای قنات و میله چاه‌ ها، نشست فاضلاب ‌ها به درون قنات و قرار دادن لوله ‌های فاضلاب در بعضی مناطق در دالان قنات، مشکلات فراوانی را برای این قنات باستانی ایجاد کرده و عاقبت سبب مرگ خاموش آن شده است. هم اکنون 30 کیلومتری از قنات زارچ که از زیر شهر یزد عبور می نماید در دو نقطه بافت قدیم شهر قرار دارد و این مناطق دارای فاضلاب نمی باشند و فاضلاب بعضی از خانه های مسکونی به قنات ریخته می شود. این مشکل با تمهیدات صورت گرفته تا میزان بسیاری از بین رفته است. 

قنات زارچ در سال 1384 هجری خورشیدی در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است. 

از آنجایی که قنات زارچ علاوه بر ایران در جهان نیز بی بدیل است، اقداماتی برای مرمت، احیا، ساماندهی پایاب ها، مسیر قنات و ... برنامه ریزی شده تا عاقبت پرونده ثبت جهانی این قنات به یونسکو ارسال گردد. 

برای دسترسی به قنات زارچ می بایست به استان یزد، روستای فهرج در 60 کیلومتری شهر یزد سفر نمایید.