مسجد شیخ لطف الله، که در شهر زیبای اصفهان قرار دارد، از شاهکارهای دوره صفویان به شمار می رود. این مسجد، به دستور شاه عباس اول و توسط محمدرضا اصفهانی که معماری حاذق بود، به افتخار ورود شیخ لطف الله جبل عاملی (شیخ لطف الله بن عبدالکریم بن ابراهیم بن علی بن عبدالعال مشهور به شیخ لطف الله میسی)، در طی 18 سال ساخته شد. شیخ لطف الله جبل عاملی، روحانی شیعه بود. وی همانند شیخ بهایی، از لبنان به ایران مهاجرت کرده بود. حکومت صفویان، حکومتی مذهبی بود. در این دوران، برای اسلام و به ویژه مذهب شیعه و علمای آن اهمیت بسیاری قائل می شدند. از طرف دیگر، به دلیل اینکه شیخ لطف الله پدر زن شاه عباس هم بود، در محل زندگی ایشان، مسجدی بنا شد تا شیخ لطف الله و مردم بتوانند در آن عبادت کنند. به علاوه، مدرسه ای نیز برای تدریس شیخ لطف الله در مجاورت این مسجد ساخته شد لیکن امروزه اثری از آن باقی نمانده است. در دوره صفویان این مسجد را با نام های مسجد صدر و فتح الله نیز می نامیدند.
هر ساله گردشگران بسیاری برای مشاهده و بازدید از این بنای تاریخی، به شهر اصفهان سفر می کنند. مسجد شیخ لطف الله، شاهکاری از کاشی کاری و معماری در قرن یازدهم به شمار می رود. تا اواخر سال 1011 ه.ق، سردر معرق این مسجد ساخته شد. هم چنین بنای ساختمان و کاشی کاری ها نیز تا سال 1028 ه.ق به طول انجامید. این مسجد به دلیل نداشتن مناره و شبستان ورودی (حیاط)، نسبت به دیگر مسجد ها کمی غیر طبیعی به نظر می رسد. کتیبه ای در قسمت سردر مسجد وجود دارد که استاد علیرضا عباسی آن را کتابت کرده است. در بخش داخلی مسجد نیز خطاطی و کتیبه هایی وجود دارد که اثری از این استاد هنرمند و باقر بنا (خوشنویس دوره صفویه) می باشد.
درب ورودی مسجد شیخ لطف الله، که چوب چنار یک پارچه ساخته شده است، به صورت دو لنگه می باشد. این درب، پس از گذشت 400 سال، هنوز هم پابرجاست. یکی از ویژگی های جالب مسجد شیخ لطف الله، چرخش 45 درجه ای آن نسبت به محور شمال - جنوب و قبله می باشد. در معماری به این ویژگی اصطلاحا پاشنه می گویند. این مسجد بسیار استادانه طراحی و ساخته شده است، به گونه ای که وقتی از بیرون به مسجد نگاه کنید، اثری از کجی مشاهده نخواهد شد. جهت برطرف کردن این زاویه، راهرویی طراحی و ساخته شده است. این راهرو را به کاشی های هفت رنگ (رنگ غالب سبز و آبی) مزین کرده اند. راهروی مذکور، در ابتدای ورودی مسجد، در سمت چپ قرار دارد و درنهایت به سمت راست می چرخد. پس از عبور کردن از این راهرو، به محوطه اصلی مسجد خواهید رسید.
این مسجد، گنبد کم ارتفاعی دارد (32 متر). شکل گنبد، بزرگی آن و تزئیناتی که بر رویش کار شده است (رنگ آبی تیره بر روی زمینه سفید)، سبب شده است که یکی از باشکوه ترین گنبدهای اصفهان و ایران به شمار رود. طاووسی را در مرکز داخلی گنبد طراحی کرده اند که پرهای این طاووس به وسیله نوری که از طاق بالای در ورودی مسجد وارد می شود، کامل می گردد.
بنای مسجد در قسمت پایینی، بر روی یک چهار ضلعی استوار می باشد. این بنا در قسمت های فوقانی به یک هشت ضلعی تبدیل می گردد و سرانجام به صورت دایره به ساقه گنبد متصل می شود.
جهت تحمل وزن و سنگینی بنا، دیواره های این مسجد را بسیار قطور ساخته اند، به گونه ای که در قسمت پنجره ها، قطر به 1.7 متر خواهد رسید. همچنین در بخش های اصلی این مسجد، ممکن است قطر دیوار ها به بیش از 2 متر نیز برسد.
از راهرو به شبستان، در بخش فوقانی در ورودی، دریچه ای وجود دارد که آن را برای روشنایی عمومی و به خصوص روشنایی محراب ایجاد کرده اند. برای افزایش روشنی فضای مسجد، 16 پنجره مشبک در گرداگرد ساقه گنبد تعبیه شده است. به واسطه وجود این پنجره ها، در تمامی طول روز، فضای داخلی شبستان روشن و پرنور خواهد بود.
محراب این مسجد، به دلیل دارا بودن از کاشی کاری های ظریف و زیبا، یکی از شاهکارهای معماری محسوب می شود. در داخل محراب مسجد شیخ لطف الله، دو لوح مشاهده خواهند شد. بر روی این لوح ها جمله "عمل فقیر حقیر محتاج بر رحمت خدا محمدرضا ابن استاد حسین بنا اصفهانی" حکاکی شده است.
در پیرامون محراب، کتیبه هایی به کتابت علیرضا عباسی وجود دارند که بر روی آنها روایت هایی از پیامبر اکرم (ص) و امام جعفر صادق حکاکی شده است، همچنین روایت های اشعاری نیز مشاهده می شوند که محققین معتقدند این اشعار متعلق به شیخ بهایی، شاعر و دانشمند دوره صفویان می باشد. آیات قرآن نیز، با خط ثلث، بر زمینه لاجوردی با کاشی های سفید معرق، در چهار گوشه داخلی مسجد نگاشته شده اند. مسجد شیخ لطف الله، در دی ماه 1310 ه.ش، با شماره 105 به ثبت ملی رسید.
این مسجد زیبا و باشکوه، روبهروی کاخ عالی قاپو، در مجاورت مسجد امام و در ضلع شرقی میدان نقش جهان اصفهان قرار گرفته است.
چهارشنبه 22 دی 1400
دوشنبه 25 مرداد 1400
سه شنبه 08 تیر 1400
دوشنبه 27 اردیبهشت 1400
پنج شنبه 26 فروردین 1400
سه شنبه 28 بهمن 1399
دوشنبه 29 دی 1399
یکشنبه 23 آذر 1399
شنبه 10 خرداد 1399