مسجد کبود یا مسجد جهانشاه، از مساجد تاریخی و باشکوه در ایران می باشد که هنر معماری پس از اسلام را نمایان می کند. این مسجد، از معدود مساجد آبی رنگ در دنیا است. وجود کاشی های زیبای لاجوردی رنگ، سبب شده است که آن را مسجد کبود بنامند.
مسجد کبود، از جمله جاذبه های گردشگری شهر تبریز به شمار می رود که همه ساله، گردشگران بسیاری از آن دیدن می کنند. معماری مسجد کبود، نسبت به مساجد دیگر دارای تفاوت هایی می باشد.
وجود کاشی های معرق لاجوردی و فیروزه ای، انواع خطوط عالی و طرح های بی نظیر هندسی و اسلیمی، این بنای تاریخی را خارق العاده تر کرده است. مسجد کبود، در قرن نهم هجری قمری بنا شده است. معماران این مسجد تاریخی، به گونه ای کاشی ها را کنار هم قرار داده اند که هارمونی خاصی ایجاد شده است. به این مسجد، لقب فیروزه اسلام نیز داده شده است. کاشی کاری های معرق و نقش و نگار های زیبای داخلی و خارجی، سبب شکوه این مسجد شده است.
وقوع زلزله ای در سال 1193 هجری قمری، صدمه های فراوانی را به این مسجد وارد کرد و موجب ریزش گنبد آن شد. هم اکنون فقط یک سردر و چند پایه از این مسجد تاریخی باقی مانده است، لیکن هنوز هم شکوه و هنر معماری این بنای تاریخی قابل مشاهده می باشد. قسمت هایی از مسجد کبود، در سال های 1318 تا 1355، مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.
در سال 870 هجری قمری، ابوالمظفر جهانشاه بن قرایوسف (با قدرت ترین حکمران سلسله ترکمانان قراقویونلو)، دستور داد تا این مسجد ساخته شود. مسجد کبود، تنها اثر باقی مانده از دورە فرمانروایی قراقویونلو ها در پایتخت شان یعنی تبریز، بوده است. این مسجد، از شاهکارهای معماری اسلامی محسوب می گردد.
کتیبه ای در قسمت سردر وجود دارد که اطلاعاتی درباره مسجد کبود بر روی آن نگاشته شده است. بر اساس کتیبه مذکور، سال به اتمام رسیدن کاشی کاری های سردر مسجد 870 ه.ق بوده است و ساخت مسجد کبود چندین سال زودتر آغاز شده است. بر روی این کتیبه، نام جهانشاه نیز حک شده است که در گذشته با روکشی از طلا آن را پوشانده بودند. در اطراف شبستان بزرگ، آیه های کامل سوره فتح مشاهده می شوند. این آیات نشانگر پیروزی های جهانشاه بوده است.
مسجد کبود را با مسجد گوهر شاه مشهد می توانیم مقایسه کنیم زیرا هر دوی این مسجد ها، در یک دوره تاریخی بنا شده اند. مسجد کبود به گونه ای ساخته شده است که در هر دوره ای از سال بتوان از تمامی بخش های آن استفاده نمود. نقل شده است که ساخت این مسجد، 30 سال زمان برده است و مهندسان و معماران بسیاری در ساختن آن مشارکت کرده اند.
در ساخت مسجد کبود، بیشتر از آجر استفاده شده است ولی در برخی از قسمت های آن نیز سنگ های کمیابی مشاهده می شود. در هنگام بازدید از این مسجد، متوجه خواهید شد که تمامی آجر ها با گچ بند کشی شده اند. مسجد کبود، دارای یک صحن مربع شکل، شبستان های زیبایی در دو طرف و حوض بزرگی برای وضو می باشد. بنای اصلی مسجد کبود، در جلوی صحن واقع شده است. در قدیم، گنبدی آجری بر روی این بنا وجود داشته است.
برای دسترسی به مسجد کبود می بایست به خیابان امام خمینی شهر تبریز، روبروی کوچه صدر، جنب پارک خاقانی بروید.
شنبه 03 آذر 1403
پنج شنبه 01 اردیبهشت 1401
سه شنبه 21 دی 1400
سه شنبه 27 مهر 1400
دوشنبه 25 مرداد 1400
سه شنبه 08 تیر 1400
یکشنبه 26 اردیبهشت 1400
چهارشنبه 25 فروردین 1400
سه شنبه 28 بهمن 1399
دوشنبه 29 دی 1399
شنبه 22 آذر 1399
پنج شنبه 08 خرداد 1399